Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Tarnowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 marca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Kazimierz Kostrzewa

Protokolant: stażysta Marta Bartusiak

po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2014 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania J. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 19 listopada 2013 roku nr (...)

w sprawie J. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu się J. M. emeryturę od dnia (...)roku.

Sygn. akt IVU 1916/13

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 4 marca 2014 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 19 listopada 2013 r. odmówił J. M. przyznania emerytury na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. Nr 162 poz 1118 z zm ), ponieważ nie spełnia warunków niezbędnych do ustalenia prawa do tego świadczenia, gdyż nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy nie uznał jako pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od 05.04.1975 r. do 31.12.1998 r., ponieważ w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych nie powołano się na Rozporządzenie RM z dnia 07.02.1983 r., brak również w nim charakteru pracy.

J. M. w odwołaniu od decyzji domagał się jej zmiany i przyznania mu emerytury na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ponieważ pracował jako palowy w (...)-(...). Była to praca w warunkach szkodliwych polegająca na wykonywaniu robót wodno-kanalizacyjnych i w głębokich wykopach. Fakt ten zamierza wykazać zeznaniami świadków, którzy na podstawie takich jak on ma świadectw wykonywania pracy w warunkach szczególnych uzyskali emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie w związku z niespełnieniem przez odwołującego przesłanek z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS z przyczyn podanych w uzasadnieniu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. M. urodzony w dniu (...) ukończył 60 lat. Odwołujący legitymuje się wymaganym okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze ponad 28 lat na dzień 01.01.1999 r.

/okoliczności bezsporne/

W dniu 16.09.2013 r. odwołujący wystąpił z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

/dowód: wniosek z dnia 16.09.2013 r. –k. 1-6 ar czII/.

Odwołujący w okresie od 05.04.1975 r. do 31.12.1998 r. pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w (...)- 1 (...) Sp. z o.o. na stanowisku palowniczy. Jego praca na tym stanowisku polegała na zagęszczaniu terenu tj. na wbijaniu w podmokły teren pali. Zagłębiał w ziemię rurę obsadową, która w środku była pusta. Do tej pustej rury wpuszczał następnie zbrojenie , a zbrojenie zalewał gotowym betonem. Przygotowywał teren pod budowę bloków i innych budynków na podmokłych terenach. Pracę tę wykonywał stale w wymiarze pełnego etatu. Jeżeli nie było takiej pracy to pracował przy wierceniu otworów pod pale na głębokość 10 i 20 metrów. W te otwory wkładane były rury o długości 3 metrów i skręcaniu rur.

/dowód: świadectwo pracy z dnia 31.05.2001 r. – ar czI,

świadectwo wykonywania pracy w war. szczególnych –k. 9 ar czII,

zeznania świadka W. K. (1) –k. 13v as,

zeznania świadka W. K. (2) –k. 13v as,

zeznania odwołującego –k. 13-14 as/.

Sąd zaakceptował zeznania świadków: W. K. (1) i W. K. (2) potwierdzające, że J. M. wykonywał w sposób ciągły i stale pracę w szczególnych warunkach w wymiarze pełnego etatu w (...)- 1 (...) Sp. z o.o. od 05.04.1975 r. do 31.12.1998 r. na stanowisku palowniczy.

Sąd w całości dał wiarę zeznaniom świadków, którzy pracowali u tego samego pracodawcy jako współpracownicy odwołującego na przestrzeni spornego okresu i potwierdzili rodzaj pracy wykonywanej przez odwołującego bowiem w sposób spójny i konsekwentny wskazywali, iż w tym okresie pracował w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku palowniczy. Depozycje te potwierdzały dowody z dokumentów.

Także zeznania odwołującego Sąd uznał za wiarygodne, ponieważ były spójne konsekwentne i nie zawierały wewnętrznych sprzeczności.

Sąd pozytywie ocenił dowody z dokumentów, w szczególności zalegających w aktach rentowych, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły wątpliwości Sądu, zarówno treść jak i forma dokumentów nie były kwestionowane prze strony postępowania. Brak było zatem jakichkolwiek podstaw, także takich jakie należałoby uwzględnić urzędu, aby dokumentom tym odmówić właściwego im znaczenia dowodowego w tym wynikającego z art. 244 i art.245 kpc. Sąd uznał, że wskazanie w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach w (...)- 1 (...) Sp. z o.o. z powołaniem się jedynie na przepisy resortowe nie może obciążać odwołującego skoro w toku postępowania ustalono charakter pracy odwołującego i jej podstawę w określoną w wykazie A, dział V pkt. 1 Rozporządzenie RM z dnia 07.02.1983 r.

Sąd rozważył, co następuje:

Przedmiotem postępowania było rozstrzygnięcie czy J. M. przysługuje prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu wykonywania pracy w warunkach szkodliwych.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei art. 32 ust.4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.). Z §1 Rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze , wymienione w §4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia. § 2 ust.1 rozporządzenia ustala, ze za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. §4 pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Kwestią sporną pomiędzy stronami było ustalenie, czy J. M. był zatrudniony w warunkach szczególnych w okresie zatrudnienia w (...)- 1 (...) Sp. z o.o. od 05.04.1975 r. do 31.12.1998 r. na stanowisku palowniczy skoro organ rentowy kwestionuje świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach w oparciu o świadectwo pracy, zeznania świadków oraz własne zeznania, dowody z dokumentów.

Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) w § 2 ust. 2 zobowiązuje zakłady pracy do stwierdzenia okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji. Natomiast w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49) określone zostały środki dowodowe, które powinny być dołączone do wniosku, stwierdzające okoliczności uzasadniające przyznanie tego świadczenia (§ 4 ust. 3). W myśl § 21 ust. 1, 4 i 5 powołanego rozporządzenia środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia są pisemne zaświadczenia zakładów pracy, wydane na podstawie posiadanych dokumentów, oraz legitymacje ubezpieczeniowe, a także inne dowody z przebiegu ubezpieczenia. W przypadku zaś ubiegania się pracownika o przyznanie emerytury lub renty z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze, zaświadczenie zakładu pracy powinno stwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie takiej emerytury lub renty. Wyjątek od zasady ustalonej w powołanym przepisie jest zawarty w § 22 wymienionego rozporządzenia, który przewiduje, że okresy zatrudnienia mogą być udowodnione zeznaniami świadków, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27 maja 1985 r., III UZP 5/85 wyjaśnił, że w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe dopuszczalne jest przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy.

Pogląd ten został rozwinięty w znowelizowanym art. 473 kpc, który stanowi, że w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i z przesłuchania stron. W postępowaniu przed tymi sądami okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń mogą być udowadniane wszelkimi dostępnymi środkami dowodowymi (por. wyr. SN z dnia 02.02.1996 r. II URN 3/95 OSNP 1996/16/239). Skoro więc w niniejszej sprawie organ rentowy kwestionował świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 31.05.2001 r., zasadnym stało się ustalenie okoliczności w jakich odwołujący świadczył pracę w spornym okresie od 05.04.1975 r. do 31.12.1998 r. na podstawie zeznań świadków, jego zeznań oraz dowodów z dokumentów. W oparciu o nie Sąd ustalił, iż odwołujący był zatrudniony w szczególnych warunkach na stanowisku palowniczy. Jego praca na tym stanowisku polegała na zagęszczaniu terenu tj. na wbijaniu w podmokły teren pali. Zagłębiał w ziemię rurę obsadową, która w środku była pusta. Do tej pustej rury wpuszczał następnie zbrojenie , a zbrojenie zalewał gotowym betonem. Przygotowywał teren pod budowę bloków i innych budynków na podmokłych terenach. Pracę tę wykonywał stale w wymiarze pełnego etatu. Jeżeli nie było takiej pracy to pracował przy wierceniu otworów pod pale na głębokość 10 i 20 metrów. W te otwory wkładane były rury o długości 3 metrów i skręcaniu rur. Pracę tę wykonywał stale w wymiarze pełnego etatu. Praca na tym stanowisku została zaliczona zgodnie z wykazem A dział V pkt. 1 Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, do prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego ponieważ wykonywał roboty wodnokanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach. Po uwzględnieniu wyżej wskazanego okresu w łącznym wymiarze ponad 15 okresu wykonywania pracy w szkodliwych warunkach odwołujący legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szkodliwych określonych w wykazie A w wymiarze co najmniej 15 lat.

Biorąc powyższe ustalenia pod uwagę odwołujący spełnia przesłanki do przyznania emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w związku z wykonywaniem pracy w szczególnych warunkach, wynikające z treści art. 32 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a w szczególności § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. 1983 r. nr 8, poz. 43 z póź. zm). J. M. osiągnął bowiem wiek 60 lat (...)posiada wymagany okres zatrudnienia 25 lat okresów składkowych, nieskładkowych, a przede wszystkim spełnia kwestionowaną dotąd przez organ rentowy przesłankę w postaci co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, ponieważ po uznaniu mu spornego okresu pracy w warunkach szczególnych tj. od 05.04.1975 r. do 31.12.1998 r. w wymiarze ponad 15 lat, kiedy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako palowniczy legitymuje się ponad 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych. Odwołujący w dniu (...) osiągnął wiek emerytalny i od tego dnia Sąd przyznał mu prawo do emerytury zgodnie z art. 129 ust. 1 powołanej ustawy.

Mając na względzie powyższe orzeczono na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego i art.477 ¹⁴ §2 kpc.