Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Tarnowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2019 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Natalia Lipińska

Protokolant: stażysta Anna Klich

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2019 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania B. K.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 24 czerwca 2019 roku nr (...)

w sprawie B. K.

przeciwko Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (...)
w T.

o jednorazowe świadczenie pieniężne

1. zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującej B. K. prawo do wypłaty jednorazowego świadczenia pieniężnego;

2. zasądza od Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (...)
w T. na rzecz odwołującej B. K. kwotę 180 złotych (sto osiemdziesiąt złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 759/19

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 23 września 2019 r.

Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego decyzją z dnia 24 czerwca 2019 r., znak: (...) po rozpoznaniu wniosku z dnia 11 kwietnia 2019 r., odmówił B. K. wypłaty z tytułu jednorazowego świadczenia pieniężnego w kwocie brutto 1100 zł, na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o jednorazowym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów w 2019 r., tj. art. 6 i art. 12 pkt. 4 w związku z art. 136 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1270 ze zm.) oraz art. 36 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2019 r., poz. 299 ze zm.) W uzasadnieniu podał, że zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o jednorazowym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów w 2019 r.: jednorazowe świadczenie pieniężne wypłaca się osobie uprawnionej z urzędu wraz ze świadczeniem, w terminie wypłaty świadczenia przypadającym w miesiącu maju 2019 r. Z dokumentacji zgromadzonej w aktach KRUS wynika, że od dnia 1 maja 2019 r. wypłata świadczenia została wstrzymana, ponieważ Komisja Lekarska Kasy orzeczeniem z dnia 14 czerwca 2019 r. nie uznała wnioskodawczyni za osobę całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym, dlatego też brak jest podstaw do wypłaty przedmiotowego świadczenia.

Od decyzji powyższej B. K. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wywiodła odwołanie. Zaskarżonej decyzji zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 2 pkt 2 w związku z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o jednorazowym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów w 2019 r. (Dz. U. z 2019 r., poz. 743; zwana dalej jako ustawa o jednorazowym świadczeniu) w związku z art. 18 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2019 r., poz. 299 ze zm.) poprzez ich błędną wykładnię polegająca na uznaniu, iż jednorazowe świadczenie pieniężne nie przysługuje odwołującej, pomimo posiadania przez nią w dniu 30 kwietnia 2019 r. prawa do renty rolniczej, z uwagi na brak wypłaty świadczenia z tytułu tej renty w miesiącu maju 2019 r. Wskazując na powyższe zarzuty wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do wypłaty jednorazowego świadczenia pieniężnego w kwocie 1100 zł. W uzasadnieniu odwołania podniosła, że spełniła materialnoprawną przesłankę warunkującą nabycie prawa do powyższego świadczenia określoną w art. 2 ust. 2 pkt 2 cytowanej ustawy, ponieważ na dzień 30 kwietnia 2019 r. przysługiwało jej prawo do renty rolniczej. W przepisie tym określony został krąg osób uprawnionych do jednorazowego świadczenia pieniężnego, zaś ustawa nie przewiduje żadnych innych warunków. Spełnienie przez nią ustawowej przesłanki nabycia prawa do tego świadczenia nie mogą wyłączać przepisy art. 6 ust. 1 i 2 ustawy o jednorazowym świadczeniu, które mają charakter „techniczny” odnoszący się wyłącznie do sposobu i terminu wypłaty świadczenia. Przyjęcie wykładni zaprezentowanej przez organ rentowy w istocie sprowadzałoby się do stworzenia dodatkowej, nieznanej ustawie o jednorazowym świadczeniu - przesłance jej przyznania.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie powołując się na podstawę prawną i faktyczną, na którą wskazał uprzednio w zaskarżonej decyzji. Podkreślił, że zgodnie z powołanymi w niej przepisami ustawy o jednorazowym świadczeniu pieniężnym fakt otrzymania jednorazowego świadczenia pieniężnego w 2019 r. uzależniony jest od spełnienia dwóch przesłanek – posiadania prawa do świadczenia emerytalno-rentowego w dniu 30 kwietnia 2019 r. i prawa do wypłaty tego świadczenia w majowym terminie płatności- a więc również dalsze prawo do świadczenia w maju 2019 r. Tymczasem z dniem 1 maja 2019 r. odwołującej została wstrzymana wypłata renty rolniczej wobec niestwierdzenia całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

Bezspornym w niniejszej sprawie było, iż odwołująca B. K. w okresie od 28 marca 2018 r. do 30 kwietnia 2019 r. pobierała rentę rolniczą. W dniu 11 kwietnia 2019 r. wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o ustalenie prawa do renty rolniczej na dalszy okres. Decyzją z dnia 24 czerwca 2019 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił jej przyznania prawa do renty rolniczej albowiem orzeczeniem Komisji Lekarskiej KRUS z dnia 14 czerwca 2019 r. odwołująca nie została uznana za osobę całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym. Od decyzji powyższej B. K. wniosła odwołanie, które zostało zarejestrowane do sygnatury akt IV U 758/19. Sprawa jest w toku. Kolejną decyzją z tej samej daty (24 czerwiec 2019 r.) Prezes KRUS odmówił wnioskodawczyni prawa do wypłaty z tytułu jednorazowego świadczenia pieniężnego za 2019 r. kwoty 1100 zł brutto.

Sąd Okręgowy rozważył, co następuje:

Odwołanie jest uzasadnione.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było ustalenie, czy odwołująca spełnia przesłanki do uzyskania prawa do jednorazowego świadczenia pieniężnego na podstawie ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o jednorazowym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów w 2019 r. (Dz. U. z 2019 r., poz. 743; zwanej dalej jako ustawa o jednorazowym świadczeniu).

Bezspornym było, że skarżąca była uprawniona do renty rolniczej od dnia 28 marca 2018 r. do 30 kwietnia 2019 r. Z dniem 1 maja 2019 r. utraciła prawo do tego świadczenia. Decyzja Prezesa KRUS, którą odmówiono jej prawa do renty rolniczej w związku z jej zaskarżeniem odwołaniem nie jest jeszcze prawomocna. Toczące się postępowanie sądowe w sprawie o rentę pozostaje jednak bez wpływu na rozstrzygnięcie sprawy o jednorazowe świadczenie pieniężne.

Zgodnie z treścią art. 1 cytowanej ustawy – ustawa określa warunki nabywania prawa do jednorazowego świadczenia pieniężnego przysługującego w 2019 r. oraz zasady jego wypłaty. Zatem przepis ten wyraźnie rozgraniczył te kwestie. Z kolei art. 2. ust. 1 ustawy stanowi, że w 2019 r. wypłacane jest jednorazowe świadczenie pieniężne. Ustęp 2 tego artykułu przewiduje, że jednorazowe świadczenie pieniężne przysługuje osobom, które w dniu 30 kwietnia 2019 r. mają prawo do świadczeń, które w dalszej części tego przepisu wymienione zostały w punktach od 1 do 16 - zwanym dalej „ osobami uprawnionymi”. Odwołującej zgodnie z regulacją tego przepisu (art. 2 ust. 1 pkt 2 ) przysługuje w 2019 r. jednorazowe świadczenie pieniężne, ponieważ w dniu 30 kwietnia 2019 r. była uprawniona do świadczeń z ubezpieczenia emerytalno-rentowego, o których mowa w art. 18 pkt 1-4 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2019 r. poz. 299 i 303).

Warunki nabywania prawa do jednorazowego świadczenia (o czym mowa w art. 1 ) zostały zatem wyczerpująco uregulowane w art. 2 ust. 2 w punktach od 1 do 16.

Natomiast w art. 6 tej ustawy zostały uregulowane wyłącznie zasady wypłaty jednorazowego świadczenia pieniężnego. Zgodnie z treścią ust. 1 tego artykułu jednorazowe świadczenie pieniężne wypłaca się osobie uprawnionej z urzędu, wraz ze świadczeniem, o którym mowa w art. 2 ust. 2. Zatem przepis ten określa wyłącznie zasady wypłaty świadczenia „osobie uprawnionej” ale nie definiuje tej osoby. Osoby uprawnione zostały bowiem enumeratywnie określone w art. 2 ust. 2 ustawy.

W ocenie Sądu Okręgowego stanowisko organu rentowego w zakresie interpretacji ustawowych przesłanek nabycia prawa do świadczenia, polegające na przyjęciu, że zgodnie z ustawą fakt otrzymania jednorazowego świadczenia pieniężnego w 2019 r. uzależniony jest od spełnienia dwóch przesłanek – to jest posiadania prawa do świadczenia emerytalno-rentowego w dniu 30 kwietnia 2019 r. i prawa do wypłaty tego świadczenia w nowym terminie płatności a więc również dalsze prawo do świadczenia w maju 2019 r., pozostaje w rażącej sprzeczności już tylko z literalnym brzmieniem powołanych przepisów. Taką interpretacją organ rentowy stworzył bowiem dodatkową przesłankę, która nie wynika z art. 2 ust. 2 ustawy, a zatem stworzył jeszcze większe wymogi nabycia niż sam ustawodawca definiując osobę uprawnioną do jednorazowego świadczenia pieniężnego. Nie można pomijać i tej okoliczności, że wypłata jednorazowego świadczenia pieniężnego (jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy) wynikała z realizacji zapowiedzi dodatkowej pomocy państwa dla emerytów i rencistów w postaci „trzynastej” emerytury dla każdego seniora. Skoro odwołująca pobierała rentę rolnicza w okresie od dnia 28 marca 2018 r. do 30 kwietnia 2019 r. przysługiwało jej również prawo do tzw. trzynastej emerytury.

Reasumując w przedmiotowym stanie faktycznym i prawnym sprawy, skoro odwołująca była w dniu 30 kwietnia 2019 r. uprawniona do świadczenia wymienionego w art. 2 ust. 2 pkt 2 ustawy, zasadnym jest stwierdzenie, że jest osobą uprawnioną w rozumieniu tego przepisu. W konsekwencji spełnione przez nią zostały warunki nabycia prawa do spornego świadczenia w 2019 r.

Wobec powyższych okoliczności, na mocy powołanych wyżej przepisów prawa materialnego i art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c., należało orzec jak w sentencji (punkt 1 wyroku)

O kosztach zastępstwa procesowego odwołującej Sąd orzekł w punkcie 2 wyroku
na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Zasądzając od organu rentowego na rzecz odwołującej kwotę 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego Sąd miał na uwadze § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 265).