Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Tarnowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2016 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR del. Jacek Liszka

Protokolant: st. sekr. sądowy Patrycja Czarnik

po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2016 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania S. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 12 stycznia 2016 roku nr (...)

w sprawie S. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu się S. K. rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy począwszy od dnia 1 grudnia 2015 roku na okres trzech lat;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na rzecz odwołującego się S. K. kwotę 442,80 zł (słowie: czterysta czterdzieści dwa złote 80/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  ustala, iż organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt IV U 168/16

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 23 czerwca 2016 r.

Decyzją z dnia 12 stycznia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 748), odmówił S. K. przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ komisja lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 5 stycznia 2016 r. stwierdziła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

Odwołanie od tej decyzji wniósł S. K., domagając się jej zmiany
i przyznania mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu odwołujący podniósł, że zaskarżona decyzja jest dla niego krzywdząca, ponieważ stan zdrowia, który się pogarsza uniemożliwia mu wykonywanie pracy zarobkowej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji podał, że odwołanie nie wnosi żadnych nowych okoliczności, które miałyby wpływ na zmianę orzeczenia komisji lekarskiej ZUS.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, że odwołujący S. K., urodzony
(...)pracował jako ślusarz, betoniarz. Posiada wykształcenie podstawowe.

Od dnia 20.12.1991 roku do dnia 30.11.2015 roku ubezpieczony pobierał rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. W dniu 30.10.2015 roku ubezpieczony wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o ponowne przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W orzeczeniu z dnia 27.11.2015 roku lekarz orzecznik ZUS uznał, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy. Na skutek sprzeciwu, sprawa przekazana została do rozpatrzenia przez komisję lekarską ZUS, która w orzeczeniu z dnia 5.01.2016 roku podtrzymała stanowisko wyrażone przez lekarza orzecznika.

Na tej podstawie, zaskarżoną decyzją z dnia 12 stycznia 2016 r. (...) Oddział
w T. odmówił S. K. przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(okoliczności bezsporne)

Sąd Okręgowy ustalił ponadto następujący stan faktyczny sprawy:

Biegły psychiatra zdiagnozował u odwołującego chorobę psychiczną pod postacią schizofrenii paranoidalnej. W oparciu o przeprowadzone badanie oraz wyniki badań specjalistycznych uznał, że odwołujący jest całkowicie niezdolny do pracy od dnia 1.12.2015 roku na okres trzech lat.

Odwołujący leczy się psychiatrycznie od wielu lat i pomimo leczenia utrzymują się negatywne objawy chorobowe w postaci apatii, wycofania, spowolnienia psychoruchowego, zaburzonego funkcjonowania społecznego, skupianie się na przeżyciach wewnętrznych przy małym zainteresowaniu otoczeniem. Był wielokrotnie hospitalizowany z powodu ostrych zaostrzeń psychotycznych. Zmiany osobowości w przebiegu choroby spowodowały u odwołującego się skłonności do izolacji społecznej oraz znacznie upośledziły jego zdolności w zakresie utrzymywania kontaktów interpersonalnych, a także umiejętności samodzielnego radzenia sobie z zadaniami i obowiązkami. Brak jest podstaw do twierdzenia, że stan zdrowia odwołującego się uległ poprawie. Proces dezintegracji osobowości do którego dochodzi w trakcie wieloletniego przebiegu schizofrenii jest procesem nieodwracalnym.

dowód:

-

opinia sądowo- lekarska - k. 74-75,

-

opinia uzupełniająca - k. 90.

Sąd w całości podzielił opinię biegłego psychiatry uznając, że zawiera ona kompleksową i wyczerpującą ocenę stanu organizmu odwołującego, a ponadto uwzględnia wpływ rozpoznanych u niego schorzeń na zdolność do pracy. Sąd uznał, iż charakterystyka schorzeń została przez biegłą oceniona prawidłowo z punktu widzenia zasad logiki, przy wykorzystaniu wiedzy specjalistycznej popartej doświadczeniem osoby sporządzającej opinię. Dlatego też, Sąd podzielił wnioski biegłej o całkowitej okresowej niezdolności wnioskodawcy do pracy. Zauważyć przy tym trzeba, że opinia wydana została przez biegłego sądowego o specjalności adekwatnej do schorzeń zdiagnozowanych u odwołującego. Podkreślić ponadto należy, iż opiniujący w sprawie biegły swoje ustalenia i wnioski wywiódł po szczegółowej analizie całości dokumentacji medycznej oraz badaniu ubezpieczonego.

Organ rentowy zakwestionował wydaną w sprawie opinię. W piśmie procesowym z dnia 3 czerwca 2016 r. ZUS wniósł o dopuszczenie w sprawie dowodu z opinii uzupełniającej (k. 87). Sąd dowód taki dopuścił. W opinii uzupełniającej biegła sądowa w sposób kategoryczny podtrzymała swoje wnioski wynikające z opinii zasadniczej odpowiadając na zarzuty organu rentowego.

Wydana w sprawie opinia wraz z jej uzupełnieniem jest wyczerpująca. W sposób przejrzysty obrazuje stan zdrowia ubezpieczonego. Odpowiada też na wszystkie istotne pytania, w pełni realizując dyspozycję Sądu wyrażoną w sentencji postanowienia o powołaniu biegłych sądowych. Biegła na podstawie osobistego badania wnioskodawcy, które przeprowadzone zostało dokładnie, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie standardami oraz dogłębnej analizy dokumentacji medycznej znajdującej się w aktach rentowych, w tym wyników badań specjalistycznych, dokonała prawidłowego rozpoznania i sformułowała ostateczne wnioski, które Sąd w pełni podziela. Dokonała oceny stanu zdrowia ubezpieczonego z punktu widzenia kryteriów określonych dyspozycją art. 12 ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS- wyraźnie wskazując, że jest on osobą całkowicie niezdolną do pracy.

Mając na uwadze, że okoliczności sporne zostały w sprawie dostatecznie wyjaśnione, Sąd oddalił wniosek odwołującego się o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka A. B. oraz z przesłuchania odwołującego się.

Sąd rozważył, co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Istotą sporu w niniejszej sprawie było ustalenie, czy i w jakim stopniu odwołujący S. K. jest niezdolny do pracy i kiedy powstała u niego niezdolność do pracy.

W myśl art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 748), renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy;

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu
18 miesięcy od ustania tych okresów.

Zgodnie z dyspozycją art. 12 ust. 1 ustawy, niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. W myśl ust. 2 powołanego artykułu, całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast stosownie do ust. 3, częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Równocześnie, jak stanowi art. 13 ust. 1 ustawy, przy ocenie stopnia
i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, jak również możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Jak wynika z wydanej w niniejszej sprawie opinii biegłego psychiatry odwołujący, z uwagi na chorobę psychiczną pod postacią schizofrenii paranoidalnej, jest całkowicie niezdolny do pracy od dnia 1.12.2015 roku na okres trzech lat.

Skoro więc zaskarżona przez S. K. decyzja (...) Oddział w T. nie była zasadna, należało uwzględnić jego odwołanie, przyjmując jako podstawę prawną takiego rozstrzygnięcia art. 57 ust. 1 oraz art. 12 ust. 1-3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Tym samym, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał odwołującemu prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 grudnia 2015 roku na okres trzech lat (punkt 1 wyroku).

Jednocześnie, Sąd stwierdził, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, gdyż dokonał niewłaściwej oceny stanu zdrowia badanego. W tym względzie Sąd miał na uwadze przepis art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie z art. 118 ust. 1 tej ustawy, organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, z uwzględnieniem tego, iż w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji (ust. 1a). W zdaniu drugim ust. 1a art. 118 ustawy dodano, że organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 czerwca 2012 r., III UK 110/11 ( Legalis nr 537327), błąd organu rentowego skutkujący jego „odpowiedzialnością odsetkową” może stanowić efekt błędu w wykładni lub niewłaściwym zastosowaniu prawa oraz błędu w ustaleniach faktycznych. Jeśli zatem wydanie nieprawidłowej decyzji w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy byłoby następstwem niewłaściwej oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o to świadczenie dokonanej przez lekarza orzecznika lub głównego lekarza orzecznika oddziału, a więc następstwem niewłaściwych ustaleń faktycznych, to błąd taki należy uznać za błąd organu rentowego, powodujący jego odpowiedzialność na podstawie art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (punkt 3 wyroku).

O kosztach zastępstwa procesowego udzielonego odwołującemu się z urzędu orzeczono na podstawie art. 98 kpc (pkt 2 wyroku). Ich wysokość ustalono na podstawie § 15 ust. 2 w zw. z § 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2015 r. poz. 1801). Była to kwota 360 zł + 23 % Vat.