Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Tarnowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 kwietnia 2018 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Natalia Lipińska

Protokolant: sekr. sądowy Anna Dorecka

po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2018 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania F. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 18 stycznia 2018 roku nr (...)

w sprawie F. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o rekompensatę

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu się F. S. prawo do przeliczenia kapitału początkowego z uwzględnieniem rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Sygn. akt IV U 129/18

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 16 kwietnia 2018 r.

Decyzją z dnia 18 stycznia 2018 r., nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., na podstawie przepisów ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(Dz. U. z 2017 r., poz. 1383 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku o ponowne przeliczenie kapitału początkowego z uwzględnieniem rekompensaty za pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze z dnia 4 stycznia 2018 r., odmówił F. S. ponownego ustalenia wartości kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r., ponieważ wnioskodawca nie udowodnił co najmniej 15- letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przebytego do dnia 31 grudnia 2008 r.
Na podstawie dokumentacji znajdującej się w aktach emerytalno- rentowych Zakład przyjął za udowodnione przez wnioskodawcę na dzień 1 stycznia 1999 r.: 11 lat, 2 miesiące i 5 dni zatrudnienia w szczególnych warunkach. Za pracę taką nie uznał natomiast okresów
od 1 lutego 1982 r. do 31 marca 1985 r., od 2 lipca 1985 r. do 23 maja 1988 r. i od 4 maja 1993 r. do 17 lipca 1994 r., ponieważ z dokumentów nie wynika, czy praca na stanowisku izolarza odpowiada pracy na stanowisku montera izolacji ciepłochronnych oraz pracom termoizolacyjnym, zgodnie z Działem IV, poz. 38 pkt 15 wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. oraz zarządzeniem MBiPMB
z dnia 1 sierpnia 1983 r.

Decyzja ta została zaskarżona przez F. S. odwołaniem. W odwołaniu ubezpieczony domagał się zmiany zaskarżonej decyzji i przyznania mu prawa do przeliczenia kapitału początkowego z uwzględnieniem rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W uzasadnieniu odwołujący podał, że pracę
w szczególnych warunkach wykonywał w latach 1968-1998. Wskazał, że Przedsiębiorstwa (...) w Z. i (...) w K.zajmowały się realizowaniem tylko prac izolacyjnych przy użyciu materiałów, które obecnie uważane są
za „niebezpieczne”.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu podał, że za zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników wykonujących prace o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagające wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Kwestionując treść świadectwa pracy
z dnia 3 listopada 2003 r. podał, że dokument ten, potwierdzający wykonywanie zatrudnienia w warunkach szczególnych, jak każdy dokument nieurzędowy w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., podlega kontroli zarówno co do prawidłowości wskazanych w nim faktów, jak i co
do prawidłowości podanej podstawy prawnej. Świadectwo pracy należy uznać za dokument prywatny, o którym mowa w art. 245 k.p.c., stanowiący dowód tego, że pracodawca podpisał oświadczenie stanowiące jego treść. Okoliczności w tym dokumencie potwierdzone przez pracodawcę podlegają weryfikacji zarówno w postępowaniu sądowym, jak i w postępowaniu przed organem rentowym.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, że odwołujący F. S., urodzony
w dniu (...)w dniu (...) wystąpił do ZUS z wnioskiem o ponowne przeliczenie kapitału początkowego z uwzględnieniem rekompensaty za pracę
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Zaskarżoną decyzją z dnia 18 stycznia 2018 r. (...) Oddział w T. odmówił wnioskodawcy ponownego ustalenia wartości kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r., ponieważ ubezpieczony nie udowodnił co najmniej 15- letniego okresu pracy
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, a jedynie 11 lat, 2 miesiące
i 5 dni takiej pracy z tytułu zatrudnienia od 1 października 1968 r. do 30 czerwca 1969 r.,
od 13 lipca 1969 r. do 27 sierpnia 1970 r. i od 4 września 1972 r. do 30 października 1976 r. w (...) S.A., zgodnie z treścią świadectwa pracy w szczególnych warunkach z dnia
27 stycznia 2014 r., a także od 8 listopada 1976 r. do 30 kwietnia 1980 r., od 2 czerwca
1980 r. do 31 grudnia 1981 r. i od 2 stycznia 1982 r. do 31 stycznia 1982 r. w (...) S.A., zgodnie ze świadectwem pracy z dnia 3 listopada 2003 r.

(okoliczności bezsporne)

Sąd ustalił ponadto następujący stan faktyczny sprawy:

Odwołujący F. S., urodzony w dniu (...), był zatrudniony
w szczególnych warunkach od 1 października 1968 r. do 30 czerwca 1969 r., od 13 lipca
1969 r. do 27 sierpnia 1970 r. i od 4 września 1972 r. do 30 października 1976 r.
w Przedsiębiorstwie (...) w Z., wykonując prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej, przy montażu, remoncie
i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych. Od 28 sierpnia 1970 r.
do 15 sierpnia 1972 r. (1 rok, 11 miesięcy i 19 dni) odbywał zasadniczą służbę wojskową.
Po jej ukończeniu, z dniem 4 września 1972 r. podjął pracę u tego samego pracodawcy
na dotychczasowym stanowisku układacza izolacji termicznej. Pracę w szczególnych warunkach odwołujący wykonywał również od 8 listopada 1976 r. do 30 kwietnia 1980 r.,
od 2 czerwca 1980 r. do 31 grudnia 1981 r. i od 2 stycznia 1982 r. do 31 stycznia 1982 r.
w (...) S.A. K. jako monter izolacji, zajmując się pracami monterskimi dotyczącymi izolacji na wysokości.

dowód:

-

świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia
27.01.2014 r.- k. 10 cz. II akt ZUS,

-

kserokopia książeczki wojskowej- cz. III akt ZUS,

-

świadectwo pracy z dnia 03.11.2003 r.- k. 12 cz. II akt ZUS,

-

wykaz wprowadzonych okresów ubezpieczonego- k. 31 cz. II akt ZUS,

O1 lutego 1982 r. do 21 marca 1983 r., od 22 marca 1983 r. do 31 marca 1985 r.,
od 2 lipca 1985 r. do 23 maja 1988 r. i od 4 maja 1993 r. do 17 lipca 1994 r. odwołujący
był zatrudniony w (...) S.A. K. w pełnym wymiarze czasu pracy jako monter izolacji termicznych. Od 22 marca 1983 r. do 31 marca 1985 r. świadczył pracę na eksporcie. Od 11 maja 1993 r. do 31 stycznia 1994 r. (8 miesięcy i 20 dni) pobierał zasiłek chorobowy. Od 1 marca 1994 r. do 31 maja 1994 r. i od 26 czerwca 1994 r. do 15 lipca 1994 r. (3 miesiące i 19 dni) przebywał na urlopie bezpłatnym.

dowód:

-

zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 05.05.2003 r.- cz. III akt ZUS,

-

zeznania odwołującego F. S.- 01:54:42,

Przedsiębiorstwo (...) zajmowało się ocieplaniem rurociągów oraz izolowaniem watą szklaną bądź mineralną rurociągów do centralnego ogrzewania. Przedsiębiorstwo świadczyło usługi na rzecz elektrowni, zakładów azotowych
i elektrociepłowni. Zatrudniało nawet kilka tysięcy osób w K.. Pracownicy (...) w Hucie im. (...) realizowali swoje obowiązki na wszystkich wydziałach. Pracę świadczyli na wydziale walcowni blach, walcowni karoseryjnej, wielkich pieców, aglomerowni, koksowni, blachy karoseryjnej, walcowni drutów i na siłowni oraz w wydziale kolejowym.

dowód:

-

zeznania świadka M. B.- 00:13:04-00:20:08, 00:41:23,

-

zeznania świadka S. P.- 01:02:46,

Brygady z (...) wykonywały prace izolacyjne.
Były to między innymi prace polegające na ocieplaniu zbiorników mazutu, znajdujących się na wydziale aglomerowni. Ocieplanie polegało na wykonaniu pierścieni z bednarki,
czyli płaskowników o grubości 3,5 cm, które umieszczane były wokół zbiornika. Pracami tymi zajmowała się cała brygada. Robienie pierścieni z bednarki polegało na ich nitowaniu. Zajmował się tym jeden z pracowników z brygady. Pierścienie wykonywano w warsztacie
na giętarce. Po przygotowaniu bednarki, pracownicy z brygady okładali nią zbiorniki.
Na terenie Nowej Huty pracowało 4-5 brygad. Brygada liczyła 10-12 osób, zaś do wykonania tych prac wystarczało od 4 do 5 osób. Następnie, co 1 metr uzupełniano bednarkę watą szklaną lub mineralną. Potem, konstrukcję taką okładano siatką i układano na niej tzw. płaszcz ochronny, składający się z kurzu azbestowego, cementu i piasku. Rurociągi usytuowane były na wysokości 5-10 metrów. Były to rurociągi z wodą, centralnym ogrzewaniem i środkami chemicznymi. Od osób pracujących na wysokości wymagano badań wysokościowych. Na terenie Huty wykonywano też izolacje, co polegało na okładaniu styropianem rurociągów zimnej wody. Dotyczyło to przeważnie wydziału amoniaku, gdzie znajdowały się zbiorniki amoniaku. W trakcie okładania rurociągów styropianem, wydział pracował. Kiedy wykonywano prace na siłowni, gdzie znajdował się piec na wysokości
50 metrów, to na ten czas był on wygaszony. W tej samej hali znajdowały się kolejne piece, które normalnie pracowały. W trakcie izolacji rurociągów po remontach, wydział produkcyjny Huty normalnie pracował. Kiedy dany kocioł oddawany był do generalnego remontu, to go wyłączano, a pozostałe były w ruchu. Monterzy izolacji termicznych pracowali w systemie jednozmianowym, w godzinach od 7:00 do 15:00 i w nadgodzinach.

dowód:

-

zeznania świadka M. B.- 00:25:42-00:27:54, 00:41:23-00:49:56, 00:53:28,

-

zeznania świadka S. P.- 01:07:31, 01:11:17,

-

zeznania odwołującego F. S.- 01:51:10,

Odwołujący pracował na terenie Nowej Huty, przez miesiąc w Ł. w Elektrowni, przez krótki okres czasu na terenie Zakładów (...) w T., a ponadto
w Elektrociepłowni w S.. Na terenie Huty świadczył pracę najdłużej, na wydziałach,
na których panowały warunki szkodliwe dla zdrowia. W Hucie pracował dłużej niż trzy lata. Przez około 5 lat był tam brygadzistą. W Ł. świadczył pracę przez miesiąc, a potem wrócił do Huty. W Nowej Hucie świadczył pracę na wydziale aglomerowni, na koksowni, walcowni, tlenowni i na konwentorach. Przez cały okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) odwołujący wykonywał tę samą pracę i po dniu 1 lutego 1982 r. nic się nie zmieniło, jeżeli chodzi o jego zasadnicze zajęcia. Majster warsztatu zlecał mu jako brygadziście wykonanie konkretnych prac na wydziale, polegających na przykład na zdemontowaniu rurociągu
i wymianie izolacji. Wówczas, odwołujący wykonywał obmiary. Potem, zabierał kilku pracowników z doświadczeniem do warsztatu, gdzie zajmowano się pracami przygotowawczymi, które polegały na wykonaniu kształtek, kolan i pocięciu blachy. Były
to czynności typowo blacharskie. Zwykle dwóch pracowników przez 2-3 godziny przygotowało w warsztacie blachę, którą potem okładano rurociągi i zbiorniki.
Po dostarczeniu tego materiału na budowę, przystępowano do izolacji wełną mineralną
albo watą szklaną rur i zbiorników. Były to prace głównie na wysokości. Na takie konstrukcje układano następnie co metr pierścienie z tzw. bednarki, a potem zakładano blaszany płaszcz. Przez pewien okres czasu bednarka była kupowana. Przy mniejszym zaś zapotrzebowaniu, jeden albo dwóch pracowników przygotowywało ją w warsztacie, a polegało to na nitowaniu. Odwołujący pracował przy izolowaniu zbiorników, demontażu rurociągów i wymianie izolacji. Był też brygadzistą. Prace blacharskie realizował jeden, dwa, a czasem trzy razy
w tygodniu. W skali miesiąca, w zależności od ilości zadań, było to 8-10 razy. Odwołujący był obecny na budowie każdego dnia. Nadzorował pracowników, zlecał im pracę
i kontrolował co robią. Poza tym, cały czas sam wykonywał pracę montera instalacji termicznych. Odwołujący miał badania wysokościowe. W Ł. w elektrowni wykonywał takie same obowiązki, jak w Hucie. Podobnie jego praca wyglądała w elektrowni w S.. Odwołujący pracował w systemie jednozmianowym, w godzinach od 7:00 do 15:00. Jeżeli była taka potrzeba, świadczył pracę w godzinach nadliczbowych.

dowód:

-

częściowo zeznania świadka M. B.- 00:47:17, 01:15:45-01:19:25, 01:27:56,

-

zeznania odwołującego F. S.- 01:33:10-01:51:10, 01:54:42-02:00:45, 02:08:19-02:11:17

W brygadach pracowali monterzy izolacji termicznych, izolerzy i izolarze. Wykonywali te same czynności i mieli te same obowiązki. Monterzy izolacji termicznych, izolerzy, czy izolarze to tylko różne nazwy stanowisk, na których wykonywano te same prace związane z ocieplaniem zbiorników i rurociągów. Stawka wynagrodzenia przysługująca monterom izolacji termicznych, izolerom i izolarzom uzależniona była od ilości wykonanej pracy i stażu. Osoby zatrudnione na stanowisku blacharzy pracowały w warsztacie. Wśród monterów izolacji termicznych, izolerów i izolarzy nie było stałego podziału na takich pracowników, którzy wykonywali tylko prace blacharskie w warsztacie. Prace blacharskie
w warsztacie realizowano raz albo dwa do trzech razy w tygodniu. Jednokrotnie na czynności te poświęcano około 2-3 godziny. Do warsztatu kierowano zazwyczaj młodych pracowników w celu przygotowania do zawodu. Do warsztatu trafiali również monterzy izolacji termicznych, izolerzy i izolarze, kiedy było więcej pracy. Praca w warsztacie polegała
na cięciu dużych kręgów blachy, które później obrabiało się na walcarkach i żłobiarkach.

dowód:

-

zeznania świadka M. B.- 00:34:45-00:37:09, 00:49:56, 00:53:28,

-

zeznania świadka S. P.- 01:11:17,

Decyzją z dnia 8 sierpnia 2014 r. (...) Oddział w T. ustalił odwołującemu
na dzień 1 stycznia 1999 r. wysokość kapitału początkowego w kwocie 191.738,69 zł.
Do ustalenia tej wartości przyjął podstawę wymiaru wynoszącą 1.758,45 zł. Podstawę wymiaru kapitału początkowego wyliczono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 144,03% przez 1.220,89 zł, tj. kwotę bazową. Przy ustalaniu kapitału początkowego Zakład uwzględnił ubezpieczonemu na dzień 1 stycznia 1999 r.:
28 lat, 3 miesiące i 7 dni okresów składkowych (339 miesięcy ) oraz 1 rok, 1 miesiąc i 26 dni okresów nieskładkowych (13 miesięcy). Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego
do 31 grudnia 1998 r. wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wyniósł 88.11%.

dowód:

-

decyzja ZUS z dnia 08.08.2014 r. wraz z załącznikiem- k. 65-66 cz. II akt ZUS,

Decyzją z dnia 11 sierpnia 2014 r. ZUS Oddział w T., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 20 czerwca 2014 r., odmówił ubezpieczonemu przyznania prawa do emerytury z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ponieważ
na dzień 1 stycznia 1999 r. wnioskodawca nie udowodnił wymaganego 15- letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach, a jedynie 11 lat, 2 miesiące i 5 dni takiej pracy.
W stażu tym ZUS nie uwzględnił ubezpieczonemu okresów zatrudnienia od 1 lutego 1982 r. do 31 marca 1985 r., od 2 lipca 1985 r. do 23 maja 1988 r. i od 4 maja 1993 r. do 17 lipca 1994 r., ponieważ z dokumentów nie wynika, czy praca na stanowisku izolarza odpowiada pracy na stanowisku montera izolacji ciepłochronnych oraz pracom termoizolacyjnym, zgodnie z Działem IV, poz. 38 pkt 15 wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. oraz zarządzeniem MBiPMB z dnia 1 sierpnia 1983 r. Od decyzji tej ubezpieczony nie wywiódł odwołania.

dowód:

-

decyzja ZUS z dnia 11.08.2014 r.- k. 71 cz. II akt ZUS,

Decyzją z dnia 3 grudnia 2015 r., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 16 listopada 2015 r., (...) Oddział w T. przyznał odwołującemu emeryturę od dnia 1 listopada 2015 r.,
tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o świadczenie. Wysokość emerytury ustalonej według art. 26 ustawy emerytalno- rentowej stanowiła równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy jej obliczenia, czyli składek zewidencjonowanych na koncie wnioskodawcy z uwzględnieniem waloryzacji w kwocie 313.410,62 zł oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego w kwocie 628.182,19 zł przez średnie dalsze trwanie życia dla osób
w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę dla danego ubezpieczonego, tj. 210,70
m- cy. Tak ustalona wysokość świadczenia wyniosła 4.468,88 zł (313.410,62
+ 62.8182,19)/210,70 = 4.468,88 zł). Kolejnymi decyzjami z dnia: 24 stycznia 2017 r.
i 18 stycznia 2018 r. ZUS przeliczył ubezpieczonemu emeryturę, odpowiednio od 1 stycznia 2017 r. i od 1 stycznia 2018 r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Po ponownym ustaleniu decyzją z dnia 24 stycznia 2017 r. emerytura wyniosła 4.517,55 zł, zaś decyzją
z dnia 18 stycznia 2018 r. emerytura ustalona została na kwotę 4.589,46 zł.

dowód:

-

decyzja ZUS z dnia 03.12.2015 r.- k. 10 cz. I akt ZUS,

-

decyzje ZUS z dnia: 24.01.2017 r. i 18 .01.2018 r.- k. 14, 18 cz. I akt ZUS,

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów, zeznania świadków i odwołującego.

Sąd pozytywie ocenił dowody z dokumentów, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły wątpliwości,
zaś ich forma i treść formalna nie były kwestionowane przez strony postępowania. Brak było zatem jakichkolwiek podstaw, także takich, jakie należałoby uwzględnić z urzędu,
aby dokumentom tym odmówić właściwego im znaczenia dowodowego. Dokumenty urzędowe stanowiły więc dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone
(art. 244 § 1 k.p.c.), zaś dokumenty prywatne, dowód tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie (art. 245 k.p.c.).

Sąd w całości dał wiarę zeznaniom świadka M. B. i słuchanego
w charakterze strony F. S., którzy wskazali na okoliczności istotne
z punktu widzenia rozstrzygnięcia, dotyczące rodzaju, charakteru i warunków pracy ubezpieczonego w spornych okresach zatrudnienia. Zeznania te zasługiwały na walor pełnej wiarygodności, gdyż wzajemnie ze sobą korespondowały, były wewnętrznie spójne, logiczne, a przy tym przekonujące w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego.

Zeznania świadka S. P. Sąd uznał za wiarygodne jedynie w części. Odmówił bowiem waloru wiarygodności jego twierdzeniom o tym, że ubezpieczony przeważnie pracował w warsztacie i nie mógł okładać watą mineralną rurociągów, ponieważ był brygadzistą. Takie twierdzenia pozostają w sprzeczności z treścią zeznań odwołującego
i świadka M. B.. Ubezpieczony przyznał, że pracował w warsztacie, ale prace blacharskie wykonywał raz, dwa, a czasem trzy razy w tygodniu. W skali miesiąca,
w zależności od ilości zadań, było to 8-10 razy. Jednocześnie świadek M. B. podał, że prace blacharskie w warsztacie wykonywało dwóch pracowników, a zajmowało
im to jednorazowo 2-3 godziny. Poza tym, cały czas odwołujący był monterem izolacji termicznych. W ciągu dnia zajmował się izolowaniem zbiorników, demontażem rurociągów
i wymianą izolacji. Był też brygadzistą, ale na co dzień wykonywał pracę montera izolacji termicznych, głównie na wysokości. Okoliczności te potwierdził świadek M. B., który zeznał, że widział ubezpieczonego przy izolowaniu zbiorników, demontażu rurociągów i zmianie izolacji. Wskazał też, że prace termoizolacyjne w hucie odbywały się na wysokości. W pozostałym zakresie zeznania świadka S. P. Sąd uznał za wiarygodne, gdyż były spójne i korespondowały z treścią zeznań świadka M. B. oraz odwołującego.

Sąd Okręgowy rozważył, co następuje:

Odwołanie od zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w T. z dnia 18 stycznia 2018 r. zasługiwało na uwzględnienie.

W tej sprawie rozstrzygnąć należało, czy zasadnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił odwołującemu F. S. ponownego przeliczenia kapitału początkowego z uwzględnieniem rekompensaty, ponieważ ubezpieczony nie udowodnił
co najmniej 15- letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Kwestie dotyczące rekompensaty uregulowane zostały w przepisach ustawy z dnia
19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2017 r., poz. 664 ze zm.).
Jak stanowi art. 2 pkt 5 tej ustawy, rekompensata to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach
lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej. Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego.

Rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach
i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat (art. 21 ust. 1 ustawy). Rekompensata
nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów
o emeryturach i rentach z FUS (art. 21 ust. 2 ustawy). Rekompensata jest adresowana wyłącznie do ubezpieczonych objętych systemem emerytalnym zdefiniowanej składki, którzy przed osiągnięciem podstawowego wieku emerytalnego nie nabyli prawa do emerytury
z FUS obliczanej według formuły zdefiniowanego świadczenia. Z treści art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych wynika, że ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę. W art. 23 ust. 2 tej ustawy wskazano zaś, że rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w przepisach art. 173 i art. 174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Prawo do rekompensaty mają osoby urodzone po 1948 r., które przed 1 stycznia
2009 r. wykonywały przez co najmniej 15 lat prace w szczególnych warunkach lub charakterze w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. emeryturach i rentach z FUS. Przy ustalaniu prawa do rekompensaty mogą być uwzględnione tylko takie okresy,
w których praca była realizowana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1383 ze zm.), ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 1. Stosownie do dyspozycji tego przepisu, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu
na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Art. 32 ust. 4 cytowanej ustawy stanowi, iż wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się
na podstawie przepisów dotychczasowych. Mowa tu o rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.). W myśl
§ 1 wskazanego rozporządzenia, stosuje się je do pracowników wykonujących prace
w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia. W myśl
§ 2 ust. 1 natomiast okresami uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Odwołujący wykazał w postępowaniu przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 11 lat, 2 miesięcy i 5 dni. Do udowodnienia co najmniej 15- letniego okresu takiej pracy zabrakło mu zatem 3 lat, 9 miesięcy i 25 dni.

W stażu pracy w szczególnych warunkach należało uwzględnić odwołującemu okres zasadniczej służby wojskowej od 28 sierpnia 1970 r. do 15 sierpnia 1972 r.

Okolicznością bezsporną w sprawie było, że ubezpieczony pracował w szczególnych warunkach od 1 października 1968 r. do 30 czerwca 1969 r., od 13 lipca 1969 r.
do 27 sierpnia 1970 r. i od 4 września 1972 r. do 30 października 1976 r. w Przedsiębiorstwie (...) w Z.. Od 28 sierpnia 1970 r. do 15 sierpnia 1972 r. (1 rok, 11 miesięcy i 19 dni) odbywał zaś zasadniczą służbę wojskową. Z dniem
28 sierpnia 1970 r. powołany został do odbycia tej służby wojskowej. Po wojsku zaś, na nowo podjął pracę w dniu 4 września 1972 r. w tym samym Przedsiębiorstwie na tym samym,
co uprzednio stanowisku. Po odbyciu służby, odwołujący powrócił do pracy w ustawowym 30- dniowym terminie.

Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem judykatury, okres zasadniczej służby wojskowej odbytej w czasie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach
lub w szczególnym charakterze zalicza się do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa
do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z FUS), jeżeli pracownik w ustawowym terminie zgłosił swój powrót do tego zatrudnienia. Okres służby wojskowej dla żołnierza zatrudnionego przed powołaniem do czynnej służby wojskowej w warunkach szczególnych, który po zakończeniu tej służby podjął zatrudnienie w tych samych warunkach, jest nie tylko okresem służby w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale także okresem pracy
w szczególnych warunkach w rozumieniu § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych charakterze (por. np. wyroki SN: z dnia 6 kwietnia 2006 r., III UK 5/06, OSNP 2007/7-8/108; z dnia 9 marca 2010 r., I UK 333/09, LEX nr 585739 i z dnia 24 maja 2012 r., II UK 265/11, LEX nr 1227192). W tym miejscu wskazać również trzeba na uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013 r., II UZP 6/13, LEX nr 1385939), zgodnie z którą czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania
art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. Nr 44, poz. 220, w brzmieniu obowiązującym do dnia
31 grudnia 1974 r.) zalicza się- na warunkach wynikających z tego przepisu- do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 184
w związku z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS). Również w orzecznictwie Sądów Apelacyjnych podkreśla się, że czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zalicza się- na warunkach wynikających z tego przepisu- do okresu wymaganego do nabycia prawa do emerytury
w niższym wieku emerytalnym (art. 184 w związku z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS) (wyrok SA w Katowicach z dnia 16 czerwca 2016 r., III AUa 653/16, LEX nr 2096416, wyrok SA w Gdańsku z dnia 10 maja 2016 r., III AUa 26/16, LEX nr 2053846, wyrok SA w Szczecinie z dnia 14 stycznia 2016 r., III AUa 335/15, LEX nr 2086603, wyrok SA w Poznaniu z dnia 17 czerwca 2015 r., III AUa 1772/14, LEX
nr 1781968, wyrok w Białymstoku z dnia 8 lipca 2014 r., III AUa 148/14, LEX nr 1493855).

Jak wynika z orzecznictwa, czas zasadniczej służby wojskowej zalicza się do okresu pracy wymaganego do nabycia emerytury w niższym wieku emerytalnym także wtedy,
gdy żołnierz przed powołaniem do zasadniczej służby wojskowej w ogóle nie był zatrudniony, ale po zwolnieniu z tej służby w ciągu trzydziestu dni podjął zatrudnienie
i pracował w szczególnych warunkach (por. wyrok SA w Lublinie z dnia 23 marca 2017 r.,
III AUa 1099/16, Legalis nr 1587304, wyrok SA w Krakowie z dnia 23 marca 2016 r.,
III AUa 40/15, Legalis nr 1446651). W ocenie Sądu, nic nie stoi na przeszkodzie, aby okres zasadniczej służby wojskowej został wliczony do stażu pracy w szczególnych warunkach osobie ubiegającej się o rekompensatę. W myśl art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Okresy pracy
w szczególnych warunkach regulują art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Na gruncie tych regulacji, stosownie do orzecznictwa Sądu Najwyższego i Sądów Apelacyjnych, okres zasadniczej służby wojskowej podlega wliczeniu do stażu pracy
w szczególnych warunkach. Skoro więc, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, nic nie stoi na przeszkodzie, aby również
w sprawach o rekompensatę wliczać ubezpieczonym okres zasadniczej służby wojskowej
do stażu pracy w szczególnych warunkach.

W tej sprawie, po doliczeniu odwołującemu do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu zasadniczej służby wojskowej od 28 sierpnia 1970 r. do 15 sierpnia 1972 r. (1 rok, 11 miesięcy i 19 dni), ubezpieczony legitymuje się okresem 13 lat, 1 miesiąca i 24 dni takiej pracy.

Praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze to praca wykonywana w ramach stosunku pracy, stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy)
w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych
w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. (por. wyroki SN: z dnia 8 czerwca 2011 r., I UK 393/10, LEX nr 950426, z dnia 19 maja
2011 r., III UK 174/10, LEX nr 901652, z dnia 1 czerwca 2010 r., II UK 21/10, LEX
nr 619638, z dnia 24 marca 2009 r., I PK 194/08, LEX nr 528152, z dnia 22 stycznia 2008 r., I UK 210/07, OSNP 2009/5-6/75, z dnia 6 grudnia 2007 r., III UK 66/07, LEX nr 483283,
z dnia 19 września 2007 r., III UK 38/07, OSNP 2008/21-22/329 i z dnia 14 września 2007 r., III UK 27/07, OSNP 2008/21-22/325).

W tej sprawie odwołujący przedłożył co prawda świadectwo z dnia 3 listopada 2003 r. potwierdzające wykonywanie pracy w szczególnych warunkach w (...) S.A.,
ale Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał mu za taką pracę jedynie okres zatrudnienia
na stanowisku montera izolacji od 8 listopada 1976 r. do 30 kwietnia 1980 r., od 2 czerwca 1980 r. do 31 grudnia 1981 r. i od 2 stycznia 1982 r. do 31 stycznia 1982 r. Według kartoteki ewidencyjnej wynagrodzenia pracownika, znajdującej się w aktach ZUS, od 1 lutego 1982 r. odwołujący zajmował w (...) S.A. stanowisko izolarza.

Rozstrzygając, czy w spornych okresach od 1 lutego 1982 r. do 21 marca 1983 r.,
od 22 marca 1983 r. do 31 marca 1985 r., od 2 lipca 1985 r. do 23 maja 1988 r. i od 4 maja 1993 r. do 17 lipca 1994 r., za wyjątkiem okresów korzystania z urlopu bezpłatnego
od 1 marca 1994 r. do 31 maja 1994 r. i od 26 czerwca 1994 r. do 15 lipca 1994 r., ubezpieczony pracował w szczególnych warunkach, Sąd miał na uwadze, że świadectwa wykonywania pracy w takim charakterze oraz zwykłe świadectwa pracy nie są dokumentami urzędowymi w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., gdyż podmiot wydający takie świadectwo nie jest organem państwowym ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej. Tylko dokumenty wystawione przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Natomiast omawiane świadectwa traktuje się
w postępowaniu sądowym jako dokumenty prywatne w rozumieniu art. 245 k.p.c., które stanowią dowód tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie zawarte
w dokumencie. Dokument taki podlega kontroli zarówno co do prawdziwości wskazanych
w nim faktów, jak i co do prawidłowości podanej w nim podstawy prawnej. Sąd może więc prowadzić postępowanie dowodowe zmierzające do ustalenia, czy świadczona przez stronę praca była wykonywana w warunkach wymaganych przepisami rozporządzenia i czy ubezpieczony zajmował któreś ze stanowisk pracy wymienionych w załącznikach nr 1 lub
2 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(por. wyrok SA we Wrocławiu z dnia 14 lutego 2012 r., III AUa 1717/11, LEX nr 1129731, wyrok SA w Katowicach z dnia 4 listopada 2008 r., III AUa 3113/08, LEX nr 552003, wyrok SA w Białymstoku z dnia 24 września 2008 r., III AUa 795/08, OSAB 2008/4/60-68).

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że w spornych okresach odwołujący pracował w szczególnych warunkach.

W świadectwie pracy z dnia 3 listopada 2003 r. pracodawca powołał się na Dział IV, zatytułowany: „W chemii”, poz. 38, pkt 15 wykazu A, stanowiącego załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia
1 sierpnia 1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy, nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do niższego wieku emerytalnego (Dz. Urz. MB I PMB Nr 3, poz. 6). Pod pozycją 38 w punkcie 15 tego wykazu wskazano na stanowisko montera izolacji ciepłochronnych. W Dziale IV, zatytułowanym:
„W chemii”, pod poz. 38 wykazu A, stanowiącego załącznik do obowiązującego obecnie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienione zostały prace antykorozyjne i termoizolacyjne urządzeń i instalacji technologicznych. W ocenie Sądu, również taką pracę odwołujący wykonywał po dniu
1 lutego 1982 r. w Przedsiębiorstwie (...) S.A. Jak ustalił Sąd w oparciu o zeznania świadków i odwołującego, ubezpieczony w spornych okresach pracował na terenie Nowej Huty. Odwołujący zeznał, że na terenie samej Huty pracował dłużej niż trzy lata (02:00:45),
a ze świadkami dwa albo trzy lata (01:33:10). Jak podał, brygadzistą w Hucie był od dwóch do pięciu lat (01:33:10). W tym czasie, świadczył pracę na wydziale aglomerowni,
na koksowni, walcowni, tlenowni i na konwentorach. We wszystkich tych wydziałach panowały warunki szkodliwe dla zdrowia. W spornych okresach odwołujący wykonywał
tę samą pracę, co uprzednio. Okresy od 8 listopada 1976 r. do 30 kwietnia 1980 r.,
od 2 czerwca 1980 r. do 31 grudnia 1981 r. i od 2 stycznia 1982 r. do 31 stycznia 1982 r. organ rentowy uznał zaś za pracę w szczególnych warunkach. W spornych okresach ubezpieczony zajmował się izolowaniem zbiorników, demontażem rurociągów i wymianą izolacji. Wełną mineralną albo watą szklaną izolował rury i zbiorniki znajdujące się
na wysokości od 5 do 10 metrów. Następnie, wraz z pozostałymi pracownikami brygady, nakładał na rury i zbiorniki tzw. bednarkę i płaszcz blaszany. Sąd ustalił, że w brygadach
na terenie Huty pracowali monterzy izolacji termicznych, izolerzy i izolarze. Wszyscy
ci pracownicy realizowali te same czynności i mieli te same obowiązki. Z zeznań wynikało, że monterzy izolacji termicznych, izolerzy, czy izolarze to tylko różne nazwy stanowisk,
na których wykonywano te same prace związane z ocieplaniem zbiorników i rurociągów. Odwołujący zajmował się co prawda pracami blacharskimi w warsztacie, ale czynności te,
jak podał, zajmowały mu jednorazowo jeden, dwa, a czasem trzy razy w tygodniu. W skali miesiąca, w zależności od ilości pracy, było to zaś około 8-10 razy. Jak ustalił Sąd, odwołujący był obecny na budowie każdego dnia. Jako brygadzista nadzorował pracowników, zlecał im pracę i kontrolował co robią. Poza tym, cały czas sam realizował pracę montera izolacji termicznych, głównie na wysokości. W warsztacie zajmowano się pracami przygotowawczymi, niezbędnymi do wykonania zasadniczych prac termoizolacyjnych. Prace te miały charakter uboczny w stosunku do czynności podstawowych kwalifikowanych jako praca w szczególnych warunkach. Immanentnie związane były z całym zadaniem. Stanowiły one integralną część większej całości dającej się zakwalifikować
pod pozycję załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Sąd
w niniejszym składzie podziela pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia
22 kwietnia 2009 r., II UK 333/08 (LEX nr 1001310), zgodnie z którym w spornych przypadkach- uwzględnienie okresów wykonywania pracy szkodliwej lub uciążliwej wymaganej do przyznania emerytury w niższym wieku emerytalnym- następuje po ustaleniu rzeczywistego zakresu obowiązków oraz wykonywania bezpośrednio i stale szkodliwego zatrudnienia, tyle że ocena prawna tych ustaleń powinna być racjonalna, bez stosowania „aptekarskiej” miary lub „stopera w ręku”. W orzeczeniu tym wskazano, że równoczesne
i incydentalne wykonywanie przez spawacza niektórych prac ślusarskich w tym samym szkodliwym środowisku pracy i to na wyraźne polecenie przełożonych nie wyklucza zaliczenia tego zatrudnienia do stażu pracy w szczególnych warunkach wymaganego
do przyznania emerytury w niższym wieku emerytalnym. Tak samo, w ocenie Sądu, można potraktować w tej sprawie prace blacharskie odwołującego, wykonane w warsztacie.

Do wykazania 15- letniego okresu pracy w szczególnych warunkach brakowało odwołującemu, po uwzględnieniu mu w tym stażu zasadniczej służby wojskowej, 1 roku,
10 miesięcy i 6 dni. W okolicznościach sprawy uznać należało, że przez co najmniej taki okres czasu ubezpieczony pracował w szczególnych warunkach na terenie Nowej Huty
w ramach zatrudnienia w (...) S.A. jako monter instalacji termicznych na wysokości. Pracę tę należało zakwalifikować według Działu XIV, zatytułowanego „Prace różne”,
poz. 25 wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Pod pozycją tą wymienione zostały prace budowlano- montażowe i budowlano- remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane
są prace wymienione w wykazie. Mowa tu o pracach antykorozyjnych i termoizolacyjnych urządzeń i instalacji technologicznych, które wymienione zostały w Dziale IV, zatytułowanym: „W chemii”, pod poz. 38 wykazu A. W tym miejscu warto zwrócić uwagę
na wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 23 lutego 2017 r., III AUa 1392/16 (LEX nr 2279511). Zgodnie z nim, od kryterium branżowego sposobu kwalifikacji prac
w szczególnych warunkach wymienionych w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze można odstąpić w sytuacjach,
gdy wykonywana jest praca uznana za szkodliwą dla jednej branży mimo, że warunki
jej wykonywania w innej branży są tak samo szkodliwe w szczególności jeżeli pracownik
w ramach swoich obowiązków stale i w pełnym wymiarze czasu pracy był narażony
na działanie tych samych czynników na które narażeni byli pracownicy innego działu przemysłu w ramach którego to działu takie same prace zaliczane są do pracy w szczególnych warunkach bowiem zrównanie tych stanowisk pracy naruszałoby zasadę równości w zakresie uprawnień do ubezpieczenia społecznego pracowników wykonujących taką samą pracę.

W toku postępowania Sąd ustalił, że z całą pewnością na terenie samej huty odwołujący pracował przez ponad trzy lata. Nawet zatem, gdyby z okresu tego wyłączyć dni w poszczególnych miesiącach, kiedy ubezpieczony zajmował się pracami przygotowawczymi, to pozostały okres i tak byłby wystarczający do wykazania przez niego co najmniej 15- letniego stażu pracy w szczególnych warunkach. Dokonując takiej kwalifikacji pracy odwołującego w spornych okresach Sąd miał na uwadze, że dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca
w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych
w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. (por. wyroki SN: z dnia 8 czerwca 2011 r., I UK 393/10, LEX nr 950426, z dnia 19 maja
2011 r., III UK 174/10, LEX nr 901652, z dnia 1 czerwca 2010 r., II UK 21/10, LEX
nr 619638, z dnia 24 marca 2009 r., I PK 194/08, LEX nr 528152, z dnia 22 stycznia 2008 r., I UK 210/07, OSNP 2009/5-6/75, z dnia 6 grudnia 2007 r., III UK 66/07, LEX nr 483283,
z dnia 19 września 2007 r., III UK 38/07, OSNP 2008/21-22/329 i z dnia 14 września 2007 r., III UK 27/07, OSNP 2008/21-22/325).

Pracę odwołującego na terenie Zakładów (...) w T. należałoby zakwalifikować według Działu IV, pkt 38, wykazu A, stanowiącego załącznik
do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r., zaś w elektrowni
i elektrociepłowni według Działu II, zatytułowanego: „W energetyce”, wymieniającego prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie
i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych wykazu A. Taka kwalifikacja
jest prawidłowa, w szczególności, gdy zważy się, że przemysł energetyczny składa się
z dwóch części, tj. 1) elektrowni, ciepłowni i elektrociepłowni, czyli fabryk, w których energię pierwotną przetwarza się na jej użyteczną postać oraz 2) energetycznych sieci przemysłowych, czyli systemu urządzeń umożliwiającego przesyłanie energii do odbiorcy.

W stażu pracy w szczególnych warunkach należało uwzględnić jeszcze odwołującemu okres pobierania zasiłku chorobowego od 11 maja 1993 r. do 31 stycznia 1994 r. (8 miesięcy
i 20 dni). To, że taki zasiłek ubezpieczonemu przysługiwał w tym czasie wynika z treści zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 5 maja 2003 r. Jak podkreśla się
w orzecznictwie, osiągnięcie do dnia 1 stycznia 1999 r. okresu pracy w szczególnych warunkach, o którym mowa w art. 184 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z FUS wyłącza ponowne ustalenie tego okresu po osiągnięciu wieku emerytalnego według zasad wynikających z art. 32 ust. 1a pkt 1 tej ustawy, obowiązujących od dnia 1 lipca 2004 r. (por. wyrok SN z dnia 23 kwietnia 2010 r., II UK 313/09, OSNP 2011/19-20/260). W identyczny sposób wypowiedział się Sąd Apelacyjny w Krakowie
w wyroku z dnia 16 maja 2013 r., III AUa 1239/12 (LEX nr 1316202). Powołując się
na wskazane wyżej orzeczenie Sądu Najwyższego oraz wyroki tego Sądu z dnia 7 lutego 2006 r., I UK 154/05 (LEX nr 272581) i z dnia 13 lipca 2011 r., I UK 12/11 (LEX nr 989126) wskazał w uzasadnieniu, że co prawda, przepis art. 32 ust. 1a ustawy obowiązuje od dnia
1 lipca 2004 r. i odnosi skutek również względem stanów prawnych i faktycznych istniejących przed dniem jego wejścia w życie, jednakże wyłącza ponowne ustalenie okresu pracy w szczególnych warunkach po osiągnięciu wieku emerytalnego według zasad wynikających z art. 32 ust. 1a pkt 1 tej ustawy, obowiązujących od dnia 1 lipca 2004 r. Pogląd ten jest już ugruntowany w orzecznictwie Sądów Apelacyjnych (por. wyroki SA w Lublinie:
z dnia 18 stycznia 2018 r., III AUa 570/17, Legalis nr 1717461, z dnia 27 kwietnia 2017 r.,
III AUa 1226/16, LEX nr 2287436, z dnia 22 marca 2017 r., III AUa 1090/16, LEX
nr 2272134, z dnia 2 lutego 2017 r., III AUa 778/16, LEX nr 2240086, z dnia 11 maja 2016 r., III AUa 1096/15, LEX nr 2050822, z dnia 14 kwietnia 2016 r., III AUa 1202/15, LEX
nr 2048411, z dnia 25 lutego 2016 r., III AUa 1009/15, LEX nr 2004470 i z dnia 13 stycznia 2016 r., III AUa 1036/15, LEX nr 1962932, wyrok SA w Katowicach z dnia 24 listopada 2016 r., III AUa 1372/16, LEX nr 2202730, wyroki SA w Gdańsku: z dnia 7 lipca 2016 r.,
III AUa 402/16, LEX nr 2107449, z dnia 26 kwietnia 2016 r., III AUa 2120/15, LEX
nr 2063812, z dnia 9 lutego 2016 r., III AUa 1601/15, LEX nr 2004573 i z dnia 30 grudnia 2015 r., III AUa 1245/15, LEX nr 1960807, wyroki SA w Białymstoku: z dnia 20 kwietnia 2016 r., III AUa 982/15, LEX nr 2039686 i z dnia 27 stycznia 2016 r., III AUa 784/15, LEX nr 2002792, wyroki SA w Łodzi: z dnia 22 stycznia 2016 r., III AUa 463/15, LEX
nr 1971130, z dnia 13 listopada 2015 r., III AUa 529/15, LEX nr 1960733, z dnia 25 czerwca 2015 r., III AUa 1345/14, LEX nr 1771008 i z dnia 5 maja 2015 r., III AUa 923/14, LEX
nr 1747527, wyrok SA w Szczecinie z dnia 13 września 2016 r., III AUa 436/15, LEX
nr 2208479). Regułę tę należało zastosować odpowiednio w sprawie o rekompensatę z takich samych powodów, jak te, które zdecydowały o wliczeniu odwołującemu do stażu pracy
w szczególnych warunkach okresu zasadniczej służby wojskowej.

W tej sprawie odwołujący wykazał więc co najmniej 15- letni okres pracy
w szczególnych warunkach, co uprawnia go do ponownego przeliczenia kapitału początkowego z uwzględnieniem rekompensaty, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych. Zaskarżona decyzja (...) Oddział
w T. z dnia 18 stycznia 2018 r. nie była więc zasadna.

Mając to na uwadze, na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego
oraz art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał odwołującemu prawo do przeliczenia kapitału początkowego z uwzględnieniem rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.