Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Tarnowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Tarnowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Irena Choma
Protokolant:	st. sekr. sądowy Jolanta Kulpa

po rozpoznaniu w dniu 12 listopada 2013 r. w Tarnowie

sprawy z powództwa Banku (...) S.A. w K.

przeciwko R. S.

o uznanie czynności za bezskuteczną

I.  Uznaje za bezskuteczną w stosunku do powoda Banku (...) SA w K., któremu przysługują wierzytelności wynikające z:

- bankowego tytułu egzekucyjnego (...) z dnia 25.09.2008 r. zaopatrzonego w sądową klauzulę wykonalności z dnia 31.10.2008 r. w sprawie ICo 439/08 Sądu Rejonowego w Brzesku;

- bankowego tytułu egzekucyjnego (...) z dnia 5.11.2008 r. zaopatrzonego w sądową klauzulę wykonalności z dnia 29.12.2008 r. w sprawie ICo 499/08 Sądu Rejonowego w Brzesku oraz w sprawie ICo 39/09 Sądu Rejonowego w Brzesku;

- bankowego tytułu egzekucyjnego (...) z dnia 5.09.2008 r. zaopatrzonego w sądową klauzulę wykonalności z dnia 23.10.2008 r. w sprawie ICo 413/08 Sądu Rejonowego w Brzesku

umowę darowizny zawartą w dniu 25.06.2008 r. pomiędzy K. S. i D. S. a pozwanym R. S. przed Notariuszem J. K.Rep.(...) nr (...);

II.  W pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  Zasądza na rzecz powoda Banku (...) SA w K. od pozwanego R. S. kwotę 4.164 zł tytułem zwrotu opłaty od pozwu oraz kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Przewodniczący

Sygn. akt I C 524/13

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 26 listopada 2013 roku

Powód Bank (...) S.A. z siedzibą w K. wystąpił z pozwem skierowanym przeciwko pozwanemu R. S. o uznanie za bezskuteczne w stosunku do powoda czynności prawnych dokonanych z pokrzywdzeniem powoda a mianowicie:

– w odniesieniu do nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Brzesku umowy darowizny z dnia 25 czerwca 2008 roku zawartej pomiędzy ojcem pozwanego K. S. a pozwanym R. S. sporządzonej przed notariuszem J. K., Rep. (...) Nr (...), na podstawie której doszło do przeniesienia własności tej nieruchomości na pozwanego,

- w odniesieniu do nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Brzesku umowy darowizny zawartej dnia 20 czerwca 2008 roku pomiędzy ojcem pozwanego K. S. a bratem pozwanego M. S. sporządzonej przed notariuszem J. K., Rep. (...) Nr (...), na podstawie której doszło do przeniesienia własności nieruchomości na rzecz M. S.,

- w odniesieniu do nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Brzesku, umowy darowizny z dnia 25 czerwca 2008 roku, zawartej pomiędzy K. S., a pozwanym R. S. przed notariuszem J. K., Rep. (...) Nr (...), w zakresie w jakim na jej podstawie ustanowiona została nieodpłatna, dożywotnia służebność osobista na rzecz K. i D. S., polegająca na prawie korzystania z 3 pokoi i łazienki znajdujących się na poddaszu murowanego budynku mieszkalnego usytuowanego na działce (...).

Ponadto powód domagał się zasądzenia na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wedle norm przepisanych.

Na uzasadnienie powód podał, że powyższe umowy zostały zawarte z pokrzywdzeniem wierzyciela jakim jest powód i miały zapobiec możliwości egzekucji zobowiązań K. S. względem powoda. K. S., ojciec pozwanego, prowadząc działalność gospodarczą pod firmą Huta (...) zawarł z powodem, w dniu 19 września 2005 roku umowę kredytu na finansowanie przedsięwzięć. Umowa była aneksowana czterokrotnie i ostatecznie wartość środków pieniężnych udostępniona dłużnikowi na podstawie tej umowy wyniosła 3.700.000 zł. Ponadto dłużnik zawarł z powodem w dniu 24 sierpnia 2006 roku umowę kredytu o linię bieżącą na odstawie której powód udostępnił dłużnikowi kwotę 800.000 zł. Dłużnik zaprzestał spłacania zobowiązań z powyższych umów. W związku z tym powód wystawił bankowe tytuły egzekucyjne, którym Sąd Rejonowy w Brzesku postanowieniami z dnia 23 października, 31 października, 29 grudnia 2008 roku oraz 23 lutego 2009 roku nadał klauzule wykonalności przeciwko dłużnikowi oraz jego małżonce. Następnie komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Brzesku E. W. wszczął egzekucję, która okazała się bezskuteczna gdyż doprowadziła do zaspokojenia wierzytelności powoda w bardzo niewielkim stopniu. Zobowiązania dłużnika według stanu na dzień 29 maja 2013 roku wynoszą: z umowy o kredyt na finansowanie przedsięwzięć nr (...) z dnia 19 września 2005 roku kwotę 4.408.739,22 zł. i z umowy kredytu o linię bieżącą nr (...) z dnia 24 sierpnia 2006 roku kwotę 1.466.732,90 zł. W chwili wszczęcia egzekucji wierzytelności z umów wynosiły odpowiednio 2.725.873 zł. oraz 800.211,81 zł. Egzekucja prowadzona była z różnych składników majątku dłużnika. Licytacje głównej nieruchomości dłużnika, na której znajduje się zakład huta szkła, okazały się bezskuteczne. W chwili obecnej wobec dłużnika prowadzone są liczne postępowania egzekucyjne, które nie zostały zakończone. Dłużnik na dzień wniesienia pozwu jest niewypłacalny. Bezpośrednio przed wystawieniem bankowych tytułów egzekucyjnych przez powoda, dłużnik dokonał przeniesienia na brata pozwanego M. S. własności nieruchomości objętej księgę wieczystą o nr (...), oraz przeniósł na pozwanego własność nieruchomości objętej księgę wieczystą o nr (...). Obie nieruchomości zostały przeniesione na podstawie nieodpłatnej umowy darowizny. Obecnym właścicielem obu nieruchomości jest pozwany R. S.. W chwili zawierania umów dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia powoda bowiem miał poważne problemy finansowe. Po nabyciu własności nieruchomości pozwany oraz jego brat M. S. dokonali dalszego nieodpłatnego rozporządzenia prawem własności. Przy czym cały czas faktyczna kontrola nad tymi nieruchomościami pozostawała w rodzinie S. i po rozwiązaniu spółki (...)spółka z o.o. w organizacji, własność nieruchomości, będących przedmiotem niniejszego pozwu została przeniesiona na pozwanego. Spółka (...) spółka z o. o. w organizacji nie została nigdy zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym, co potwierdza przypuszczenie powoda, iż jednym z głównych celów jej stworzenia było utrudnienie prowadzenia egzekucji z nieruchomości dłużnika. Pozwany będąc synem dłużnika wiedział o jego trudnej sytuacji finansowej i zadłużeniu. Ponadto powód wskazał, że zaskarżył umowę darowizny z dnia 25 czerwca 2008 roku w zakresie ustanowienia służebności osobistej na rzecz rodziców pozwanego K. i D. S.. Zgodnie z posiadanymi przez powoda tytułami wykonawczymi rodzice pozwanego są dłużnikami powoda. K. S. jako dłużnik główny natomiast D. S. jako dłużnik egzekwowany. Zgodnie z treścią księgi wieczystej nr (...) służebność została ustanowiona pierwotnie właśnie na podstawie zaskarżanej umowy darowizny. Następnie działka nr (...) na której stoi budynek mieszkalny objęty zaskarżaną służebnością została przeniesiona do księgi wieczystej nr (...). Sama służebność do nowej księgi została jedynie przepisana na podstawie umowy przenoszącej własność z dnia 8 września 2008 roku co widoczne jest w księdze wieczystej nr (...). Powód wskazał, że w wyroku z dnia 14 listopada 2012 roku sygn. akt. II CSK 206/12 Sąd Najwyższy dopuścił możliwość zaskarżenia w drodze skargi pauliańskiej czynności prawnej na podstawie której została również ustanowiona służebność osobista przy czym Sąd Najwyższy wskazał, że jest to jedna czynność prawna wraz z rozporządzeniem nieruchomością na której ustanawiana jest służebność w zamian za to rozporządzenie.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu wedle norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Na uzasadnienie pozwany wskazał, że księga wieczysta nr (...) obejmuje obecnie zupełnie inne działki niż w dniu zawarcia umowy darowizny Rep (...) Nr (...). W dniu 20 czerwca 2006 roku obejmowała ona działkę nr (...), natomiast obecnie obejmuje ona działki nr: (...). Na dzień wytoczenia powództwa jak i aktualnie działka nr (...) wchodzi w skład nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...) która nie stanowi własności pozwanego. Ponieważ pozwany nie jest właścicielem działki nr (...), natomiast działki które obecnie wchodzą w skład księgi wieczystej nr (...) nie były przedmiotem umowy darowizny z dnia 20 czerwca 2008 roku, to nie posiada on biernej legitymacji procesowej w zakresie żądania obejmującego tą umowę. Ponadto pozwany wskazał, że w okresie zawarcia umów darowizny z dnia 20 czerwca 2008 roku i dnia 25 czerwca 2008 roku ojciec pozwanego był wypłacalny i spłacał zobowiązania względem powoda a więc zawierając umowy darowizny nie działał w celu pokrzywdzenia powoda. Pierwsze zaległości względem powoda pojawiły się dopiero wiele miesięcy po zawarciu umów darowizny. Ponadto w okresie zawarcia obu umów darowizny wierzytelność powoda była zabezpieczona w należyty sposób, tak że darowanie nieruchomości nie miało wpływu na wypłacalność dłużnika. Zabezpieczenie przewyższało wartość kredytu, a polegało ono na ustanowieniu hipotek na nieruchomościach dłużnika, udzieleniu przez dłużnika pełnomocnictwa do dysponowania środkami na jego rachunkach bankowych, przewłaszczeniu majątku ruchomego na zabezpieczenie wierzytelności, wystawienie przez dłużnika weksla własnego in blanco z klauzulą „bez protestu" poręczonego przez D. S. i zabezpieczeniu w towarze. Pozwany wskazał również, iż nie zna dokładnie aktualnego stanu majątkowego dłużnika, jednakże z posiadanych przez niego wiadomości wynika, że dłużnik posiada majątek, w tym nieruchomości, przewyższający wartość dochodzonych w sprawie roszczeń. Ponadto należy zauważyć, że roszczenia powoda w dalszym ciągu są zabezpieczone. Ponadto podczas zawierania obu umów pozwany nie miał świadomości, iż jego ojciec może mieć problemy finansowe. Pozwany przypuszcza nawet, że jego ojciec zataił przed nim swoje długi, bowiem w tamtym okresie zapewniał on pozwanego, że jego sytuacja finansowa jest stabilna. Pozwany nie interesował się sprawami dłużnika, a nie miał żadnych podstaw, aby nie wierzyć i nie ufać własnemu ojcu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. S., ojciec pozwanego, prowadząc działalność gospodarczą pod firmą Huta (...) zawarł z powodem, w dniu 19 września 2005 roku umowę kredytu na finansowanie przedsięwzięć. Umowa była aneksowana czterokrotnie i ostatecznie wartość środków pieniężnych udostępniona dłużnikowi na podstawie tej umowy wyniosła 3.700.000 zł. Ponadto K. S. zawarł z powodem w dniu 24 sierpnia 2006 roku umowę kredytu o linię bieżącą na odstawie której powód udostępnił dłużnikowi kwotę 800.000 zł. Dłużnik zaprzestał spłacania zobowiązań z powyższych umów pomimo wezwań ze strony wierzyciela. W związku z tym powód wystawił bankowe tytuły egzekucyjne

Dowód:

umowa kredytu nr (...) wraz z aneksami i harmonogramami spłat (k.15-45)

umowa kredytu nr (...) wraz z aneksami i harmonogramami spłat (k.46-67)

wyciągi z ksiąg bankowych (k.75-76)

odpisy postanowień SR w Brzesku z dnia: 23.10.2008r., 31.10.2008r., 29.12.2008r., 23.02.2009r. (k.68-71)

W dniu 20 czerwca 2008 roku przed notariuszem J. K. w B., Rep (...) nr (...), K. S. i jego żona D. S. zawarli ze swoim synem M. S. umowę darowizny, na mocy której przenieśli na jego własność niezabudowaną działkę nr (...) położoną we wsi S. o łącznej pow. 1,16 ha, położone w D. niezabudowane działki nr (...) o łącznej powierzchni 4,03 ha oraz udział wynoszący 5/8 części w położonej w D. zabudowanej działce nr (...) o pow. 0,30 ha.

Następnie w dniu 25 czerwca 2008 roku przed notariuszem J. K. w B., Rep. (...) nr (...), K. S. i D. S. zawarli ze swoim synem R. S. umowę darowizny, na mocy której przenieśli na niego własność działek nr (...), a K. S. ponadto działkę nr (...) o pow. 0,51 ha, położoną w S., w zamian za co R. S. ustanowił nieodpłatnie na ich rzecz na nieruchomości położonej w D. dożywotnią służebność osobistą polegającą na prawie korzystania przez nich z trzech pokoi i łazienki znajdujących się na poddaszu domu mieszkalnego znajdującego się na działce nr (...). W dacie zawierania tych umów K. S. nadal prowadził działalność gospodarczą pod nazwą Huta (...).

Dowód:

wypis aktu notarialnego z dnia 20.06.2008 r., rep. (...) nr (...)(k.254-255)

wypis aktu notarialnego z dnia 25.06.2008 r., rep. (...) nr (...)(k.251-253)

odpisy z ksiąg wieczystych (k.86-158,171-200)

W dniu 8 września 2008 r. M. S. i R. S. zawarli umowę spółki (...) z o.o. z siedzibą w R., której prezesem zarządu został G. K.. W tym też dniu R. S. przeniósł na własność tej spółki nieruchomości położone w gminie D. składające się z działek nr (...) o łącznej pow. 11,4698 ha wraz z zabudowaniami oraz nieruchomość położoną we wsi S. składającą się z działek nr (...) o pow. 0,52 ha wraz z zabudowaniami na poczet kapitału zakładowego spółki, a M. S. przeniósł na spółkę własność nieruchomości położonej w D. składającej się z niezabudowanych działek nr (...) o łącznej powierzchni 4,03 ha oraz udział wynoszący 5/8 części w położonej w D. zabudowanej działce nr (...) o pow. 0,30 ha również na poczet kapitału zakładowego spółki.

Spółka ta nigdy nie została zarejestrowana, nie prowadziła żadnej działalności zaś w dniu 7 kwietnia 2010 r. M. S. i R. S. rozwiązali ją i przenieśli z powrotem na swą własność nieruchomości, które wnieśli do niej w formie aportu. W konsekwencji pozwany R. S. stał się właścicielem nieruchomości jakie otrzymał w drodze darowizny z dnia 25.06.2008 , a M. S. tych nieruchomości które otrzymał darowizną z dnia 20.06.2008r., z tym że zostały one zgodnie z wnioskami zawartymi w aktach notarialnych wpisane do nieco innych ksiąg wieczystych niż pierwotnie były ujawnione.

W zamyśle autorów spółki miała się ona zajmować budową hotelu i kompleksu wypoczynkowego ale nigdy do tego niedoszło.

Dowód:

wypis aktu notarialnego z dnia 08.09.2008 r., rep. (...) nr (...)(k.256-261)

wypis aktu notarialnego z dnia 08.09.2008 r., rep. (...) nr (...)(k.262-264)

wypis aktu notarialnego z dnia 07.04.2010 r., rep. (...) nr (...)(k.248-250)

odpisy z ksiąg wieczystych (k.86-158,171-200)

częściowo zeznanie pozwanego R. S. (k.276-277)

W chwili zawarcia umów darowizny na rzecz synów firma (...) miała już poważne problemy finansowe. W piśmie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 lipca 2008 roku skierowanym do dłużnika wskazano, że zalegał on wobec ZUS od września 2007 roku na kwotę 800.000 zł. W dniu 17 czerwca 2008 roku dłużnik zwrócił się do ZUS o rozłożenie zaległości na raty. W pismach z dnia 20 sierpnia 2008 roku i 4 września 2008 roku dłużnik zwracał się do powoda z prośbą o redukcję wierzytelności przysługujących powodowi wobec dłużnika. Wskazywał na trudną sytuację prowadzonej huty argumentując, że brak akceptacji przez powoda zaproponowanego planu naprawczego spowoduje, iż prawdopodobieństwo zaspokojenia roszczeń wierzycieli będzie bardzo niskie.

Dowód:

pismo ZUS z dnia 21 lipca 2008 roku (k.159-160)

pisma K. S. (k.161-164)

Prawomocnym postanowieniem z dnia 23 października 2008 roku Sąd Rejonowy w Brzesku w sprawie o sygn. akt I Co 413/08 nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) z dnia 5 września 2008 roku wystawionemu przez Bank (...) Spółka Akcyjna w K. obejmującemu wymagalne zobowiązanie dłużnika K. S. prowadzącego działalność gospodarczą pod formą Huta (...) w D. wynikające z umowy kredytu o linię bieżącą nr (...) z dnia 24 sierpnia 2006 roku wraz z aneksem nr (...) z dnia 22 sierpnia 2007 roku na które złożyły się należności: główna w kwocie 715.080,12 zł., odsetki w kwocie 4.767,20 zł. i koszty upomnień w kwocie 20 zł., oraz dalsze należne odsetki w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym od kwoty 719.847,32 zł. od dnia 5 września 2008 roku do dnia zapłaty. Jednocześnie Sąd ograniczył zakres egzekucji do kwoty 1.600.000 zł.

Dowód:

odpis postanowienia z dnia 23.10.2008r. (k.68)

Prawomocnym postanowieniem z dnia 31 października 2008 roku Sąd Rejonowy w Brzesku w sprawie o sygn. akt I Co 439/08 nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) z dnia 25 września 2008 roku wystawionemu przez Bank (...) Spółka Akcyjna w K. obejmującemu wymagalne zobowiązanie dłużnika D. S. wynikające z poręczenia weksla in blanco z dnia 24 sierpnia 2006 roku stanowiącego zabezpieczenie umowy kredytu o linię bieżącą nr (...) z dnia 24 sierpnia 2006 roku wraz z aneksem nr (...) z dnia 22 sierpnia 2007 roku na które złożyły się należności: główna w kwocie 715.080,12 zł., odsetki w kwocie 11.753,12 zł. i koszty upomnień w kwocie 20 zł., oraz dalsze należne odsetki w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym od kwoty 726.833,24 zł. od dnia 25 września 2008 roku do dnia zapłaty. Jednocześnie Sąd ograniczył zakres egzekucji do kwoty 1.600.000 zł.

Dowód:

odpis postanowienia z dnia 31.10.2008r. (k.69)

Prawomocnym postanowieniem z dnia 29 grudnia 2008 roku Sąd Rejonowy w Brzesku w sprawie o sygn. akt I Co 499/08 nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) z dnia 5 listopada 2008 roku wystawionemu przez Bank (...) Spółka Akcyjna w K. obejmującemu wymagalne zobowiązanie dłużnika K. S. wynikające z umowy kredytu na finansowanie przedsięwzięć w linii kredytowej nieodnawialnej nr (...) z dnia 19 września 2005 roku wraz z aneksem nr (...) z dnia 25 stycznia 2006 roku, aneksem nr (...) z dnia 23 marca 2006 roku, aneksem nr (...) z dnia 7 lipca 2006 roku i aneksem nr (...) z dnia 26 lutego 2007 roku na które złożyły się należności: główna w kwocie 2.363.000 zł., odsetki bieżące i zaległe w kwocie 48.929,38 zł., odsetki karne w kwocie 17.090,85 i koszty w kwocie 20 zł., oraz dalsze należne odsetki w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym od kwoty 2.429.020,23 zł. od dnia 5 listopada 2008 roku do dnia zapłaty. Jednocześnie Sąd ograniczył zakres egzekucji do kwoty 7.400.000 zł.

Dowód:

odpis postanowienia z dnia 29 grudnia 2008 r. (k.70)

Prawomocnym postanowieniem z dnia 23 lutego 2009 roku Sąd Rejonowy w Brzesku w sprawie o sygn. akt I Co 39/09 nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) z dnia 5 listopada 2008 roku wystawionemu przez Bank (...) Spółka Akcyjna w K. obejmującemu wymagalne zobowiązanie dłużnika K. S. wynikające z umowy kredytu na finansowanie przedsięwzięć w linii kredytowej nieodnawialnej nr (...) z dnia 19 września 2005 roku wraz z aneksem nr (...) z dnia 25 stycznia 2006 roku, aneksem nr (...) z dnia 23 marca 2006 roku, aneksem nr (...) z dnia 7 lipca 2006 roku i aneksem nr (...) z dnia 26 lutego 2007 roku zaopatrzonemu w sądową klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Brzesku z dnia 29 grudnia 2008 roku, sygn. akt I Co 499/08, sądową klauzule wykonalności także przeciwko małżonkowi dłużnika – D. S. z ograniczeniem jej odpowiedzialności do majątku objętego wspólnością majątkową.

Dowód:

odpis postanowienia z dnia 23 lutego 2009r. (k.71)

Na podstawie powyższych tytułów wykonawczych na wniosek powoda komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Brzesku E. W. prowadziła egzekucję, która okazała się bezskuteczna gdyż doprowadziła do zaspokojenia wierzytelności powoda w bardzo niewielkim stopniu. Zobowiązania dłużnika według stanu na dzień 29 maja 2013 roku wynoszą: z umowy o kredyt na finansowanie przedsięwzięć nr (...) z dnia 19 września 2005 roku kwotę 4.408.739,22 zł. i z umowy kredytu o linię bieżącą nr (...) z dnia 24 sierpnia 2006 roku kwotę 1.466.732,90 zł. W chwili wszczęcia egzekucji wierzytelności z umów wynosiły odpowiednio 2.725.873 zł. oraz 800.211,81 zł. Egzekucja prowadzona była z różnych składników majątku dłużnika. Licytacje głównej nieruchomości dłużnika, na której znajduje się zakład huta szkła, okazały się bezskuteczne. W chwili obecnej wobec dłużnika prowadzone są liczne postępowania egzekucyjne, które nie zostały zakończone.

Dowód:

wniosek o wszczęcie egzekucji (k.80)

zawiadomienia o wszczęciu egzekucji (k.73-74)

odpis postanowień o umorzeniu egzekucji (k.78-79,82-85)

Pozwany R. S. pracował w firmie ojca będąc przez pewien czas kierownikiem zmianowym a następnie odpowiadał za realizację zamówień. Pozwany mieszkał wspólnie z rodzicami. Darowane pozwanemu nieruchomości nie były zabezpieczone hipotekami. Pozwany mieszkał z ojcem w jednym domu wraz z rodzeństwem. Pozwany nie wiedział właściwie dlaczego ojciec przeniósł na niego własność tych nieruchomości.

Dowód:

częściowo zeznanie pozwanego R. S. (k.276-277)

W listopadzie 2008 roku dłużnik K. S. złożył wniosek o ogłoszenie upadłości. Wniosek ten został oddalony postanowieniem Sądu Rejonowego w Tarnowie z dnia 23 grudnia 2008 r. ze względu na to, że nie posiadał majątku pozwalającego na pokrycie kosztów postępowania egzekucyjnego.

Dowód:

wniosek o ogłoszenie upadłości z dnia 19.11.2008 r., postanowienie z dnia 23.12.2008 r. w aktach Sądu Rejonowego Wydział V gospodarczy w Tarnowie, sygn. akt V GC 3/08 (k. 2-22, 138-141)

Na działce nr (...) objętej KW (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Brzesku ustanowiona jest nieodpłatna dożywotnia służebność osobista na rzecz K. i D. S. polegająca na prawie korzystania z trzech pokoi i łazienki znajdujących się na poddaszu murowanego budynku mieszkalnego usytuowanego na tej działce. Działka nr (...) obciążona jest służebnością drogi koniecznej.

Dowód:

odpis z KW nr (...)

W chwili dokonania wskazanych powyżej umów darowizny część nieruchomości należących do K. S. a mianowicie działki nr (...) objęte księgą wieczystą nr (...) obciążone były hipotekami na rzecz Banku (...) S.A. Oddział w B. o wartości 842.600 zł. Natomiast wartość tych nieruchomości w 2006 roku szacowano na kwotę 470.000 zł. Ponadto działki nr. (...) objęte księga wieczystą nr (...) obciążone były hipotekami na rzecz Banku (...) S.A. Oddział w B. o wartości 4.929.400 zł. a ich wartość w 2006 roku szacowano na kwotę 5.878.000 zł. a w lipcu 2008 roku na kwotę 5.689.000 zł. a przy sprzedaży wymuszonej na kwotę 4.835.650 zł. Na działkach tych zlokalizowana była Huta (...)

Dowód:

kserokopie odpisów z Kw nr (...) i (...) (w aktach SO w Tarnowie o sygn. I C 681/11 k.301-318, 346-359, 439-454) i operaty szacunkowe (w aktach SO w Tarnowie o sygn. I C 681/11 k.319-345, 361-421, 435-438)

Wyrokiem z dnia 12 lipca 2011 roku Sąd Okręgowy w Tarnowie w sprawie z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W. przeciwko R. S., M. S., A. S.i (...)Sp. z o.o. z siedzibą w D. uznał za bezskuteczną umowę darowizny zawartej pomiędzy K. S. i D. S. a ich synem M. S. w dniu 20 czerwca 2008 r. przed notariuszem J. K., prowadzącym Kancelarię Notarialną w B. (Rep. (...) nr (...)) w zakresie działek nr (...) położonych w D. objętych KW nr (...), prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Brzesku, oraz działki nr (...) położonej w S. objętej KW nr (...), prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Brzesku a także udziału w wysokości 5/8 części w nieruchomości położonej w D., składającej się z działki nr (...), objętej KW nr (...), prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Brzesku. W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo względem M. S..

Ponadto Sad uwzględnił powództwo względem R. S.i (...)Sp. z o.o. z siedzibą w D. i uznał za bezskuteczną umowę darowizny zawartą pomiędzy K. S. i D. S. a ich synem M. S. w dniu 25 czerwca 2008 r. przed notariuszem J. K., prowadzącym Kancelarię Notarialną w B. (Rep. (...) nr (...)) w części przenoszącej własność działek nr (...) położonych w S. objętych obecnie księga wieczystą (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Brzesku, działki nr (...), położonej w D. objętej KW nr (...), prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Brzesku i działki nr (...), położonej w W., objętej KW nr (...), prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Brzesku.

Dowód:

wyrok SO w Tarnowie z dnia 12 lipca 2011 roku (w aktach o sygn. I C 733/10)

Wyrokiem z dnia 22 marca 2012 roku Sąd Okręgowy w Tarnowie w sprawie z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W. przeciwko R. S. uznał za bezskuteczną w stosunku do powoda (...) S.A. z siedzibą w W., któremu przysługują następujące wierzytelności, w stosunku do dłużnika K. S. wynikające z wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie w sprawie VGC 4/09 z dnia 23 lutego 2009 r., nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Tarnowie Wydział V Gospodarczy w sprawie VGNc 37/08 z dnia 18 września 2008 r. zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego Wydział V Gospodarczy w Tarnowie z dnia 6 lipca 2009 r., wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie Wydział V Gospodarczy sygn. akt VGC 5/09 z dnia 23 luty 2009 r., wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie Wydział V Gospodarczy sygn. akt VGC 20/09 z dnia 12 maja 2009 r. – umowę darowizny nieruchomości zawartą w dniu 25 czerwca 2008 r. przed notariuszem J. K.Rep. (...) (...) pomiędzy K. S. i D. S. a ich synem R. S. w części dotyczącej przeniesienia własności działek nr (...) położonych w D. obj. KW (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Brzesku.

Dowód:

wyrok SO w Tarnowie z dnia 22 marca 2012 roku (w aktach o sygn. I C 681/11)

Przed Sądem Rejonowym w Brzesku pod sygn. akt II K 61/11 toczyła się sprawa karna przeciwko K. S. o udaremnianie zaspokojenia wielu wierzycieli (przestępstwo z art. 300 § 1 i § 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.) przez to, że w dniach 20 i 25 czerwca 2008 roku dokonał wskazanych powyżej darowizn nieruchomości. Wyrokiem z dnia 14 września 2011 roku K. S. został uznany za winnego i skazany na kare dwóch lat pozbawienia wolności w zawieszeniu oraz grzywnę. Wyrok ten został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 26 stycznia 2012 roku.

Dowód:

wyrok Sądu Rej. w Brzesku i Sądu Okr. w Tarnowie w aktach o sygn. II K 61/11 (k.1377, 1435)

Powyższy stan faktyczny ustalił Sąd na podstawie powołanych powyżej i zalegających w aktach sprawy dokumentów dopuszczonych w charakterze dowodu przez Sąd, w tym także dokumentów zalegających w aktach innych wskazanych powyżej postępowań. Ponadto Sąd częściowo oparł się na zeznaniach pozwanego R. S..

Dokumenty dające podstawę dla poczynienia ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd uznał za autentyczne i wiarygodne. Ich treść i forma nie budziły zastrzeżeń i wątpliwości, nie ujawniły się też takie okoliczności, które podważałyby wiarygodność tych dowodów i godziły w ich moc dowodową od strony materialnej czy formalnej.

Za częściowo wiarygodne uznał również Sąd zeznania pozwanego.
W zakresie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy – a ujętych w powyżej opisanym stanie faktycznym - zeznania te jawiły się jako wiarygodne. W pozostałym zakresie pozostawały sprzeczności z pozostałym zgormadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Ponadto akta spraw jakie toczyły się przeciwko dłużnikowi oraz z powództwa innych wierzycieli przeciwko obdarowanym R. S. i M. S. były znane sądowi z urzędu i dowód z tych akt też dopuszczono ale przeprowadzono go na posiedzeniu niejawnym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 531 § 1 k.c. wierzycielowi przysługuje roszczenie o uznanie za bezskuteczną czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzyciela, które może być skierowane przeciwko osobie trzeciej, która wskutek tej czynności uzyskała korzyść majątkową. Gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzyciela osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć (art. 527 § 1 k.c.). Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzyciela, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności (art. 527 § 2 k.c.). Jeżeli wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzyciela osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba ta nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli (art. 528 k.c.). Stosownie do art. 530 k.c. powyższe reguły stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy dłużnik działał w zamiarze pokrzywdzenia przyszłych wierzycieli. Jeżeli jednak osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową odpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną tylko wtedy, gdy osoba trzecia o zamiarze dłużnika wiedziała.

Mając na względzie powyżej wskazany stan prawny Sąd Okręgowy uznał, iż roszczenie powoda w zakresie uznania za bezskuteczną darowizny dokonanej w dniu 25 czerwca 2008 roku aktem notarialnym zawartym przed notariuszem J. K. w B., Rep. (...) nr (...)jest uzasadnione.

Mocą tej umowy K. S. i D. S. zawarli ze swoim synem R. S. umowę darowizny, na mocy której przenieśli na niego własność działek nr (...), a K. S. ponadto działkę nr (...) o pow. 0,51 ha, położoną w S., w zamian za co R. S. ustanowił nieodpłatnie na ich rzecz na nieruchomości położonej w D. dożywotnią służebność osobistą polegającą na prawie korzystania przez nich z trzech pokoi i łazienki znajdujących się na poddaszu domu mieszkalnego znajdującego się na działce nr (...).

Mając na względzie treść roszczenia zawartego w pozwie zwrócić w tym miejscu należy uwagę, że roszczenie ze skargi paulińskiej obejmuje uznanie za bezskuteczną w stosunku do wierzyciela konkretnej czynności prawnej. Powód jako czynność tą wskazał umowę darowizny z dnia 25 czerwca 2008 roku, Rep. (...) nr (...). Dokonanej pomiędzy R. S. a jego ojcem i dłużnikiem wobec wierzyciela, K. S. a także jego matką D. S. w odniesieniu do ustanowionej ponadto służebności osobistej.

Odnośnie zasadności roszczenia w powyższym zakresie podkreślenia wymaga to, iż darowizny są czynnościami bezpłatnymi a zatem do uwzględnienia powództwa konieczne było wykazanie jedynie tego, że K. S. w chwili dokonywania darowizny był dłużnikiem powoda, darowizna pociągnęła za sobą niewypłacalność dłużnika lub też pogłębiła już istniejącą niewypłacalność, a dokonując darowizny dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, a co do wierzytelności przyszłych z zamiarem pokrzywdzenia wierzyciela. Natomiast w świetle wskazanego wyżej art. 528 k.c. świadomość obdarowanego co do skutków zawartej z rodzicami umowy jest całkowicie irrelewantna dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. W przypadku bowiem bezpłatnego uzyskania korzyści dobra czy zła wiara osoby trzeciej – niezależnie od tego w jakim stosunku z dłużnikiem osoba trzecia pozostaje - jest prawnie obojętna (por. w tym względzie M. Pyziak – Szafnicka, Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 1995, s. 152).

Odnosząc się do poszczególnych – wymienionych powyżej przesłanek roszczenia powoda – w pierwszej kolejności wskazać należy, iż na gruncie okoliczności faktycznych ujawnionych w sprawie kwestia, czy darczyńca w chwili dokonywania darowizny był dłużnikiem strony powodowej nie budzi wątpliwości. Wierzytelności zostały stwierdzone bankowymi tytułami egzekucyjnymi zaopatrzonymi w postępowaniu sądowym w klauzule wykonalności. Dla oceny zasadności roszczenia nie ma znaczenia okoliczność, że darowizna była dokonywana wspólnie przez K. S. i D. S., a dłużnikiem był jedynie K. S.. Sytuacja powyższa nie stoi na przeszkodzie uwzględnienia skargi paulińskiej (por. w tym względzie uchwałę Sądu Najwyższego z 24 października 2003 r. III CZP 72/03, OSP 2004/9/116, wyrok Sądu Najwyższego z 6 czerwca 2003 r. IV CKN 204/01, OSNC 2004/9/138, uchwałę Sądu Najwyższego z 12 maja 2011 r. III CZP 15/11, Biul. SN 2011/5/7).

Pojęcie niewypłacalności nie zostało zdefiniowane w obowiązujących przepisach prawa. Pomimo braku definicji legalnej tego pojęcia możliwe jest ustalenie właściwego jego rozumienia, a tym samym właściwego zastosowania do analizowanych stanów faktycznych. Doktryna prawa cywilnego wskazuje, że niewypłacalność to niemożność spełnienia świadczenia przez dłużnika i - co istotne – w chwili żądania zaspokojenia. Niemożność ta wynika z braku środków finansowych na zaspokojenie wierzytelności. Oznacza taki stan majątku dłużnika, w którym egzekucja prowadzona zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego nie może przynieść zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej przeciwko temu dłużnikowi. Identycznie należy traktować sytuację, gdy w majątku dłużnika pozostają źródła dochodów, jednak o tak niewielkich rozmiarach, że egzekucja z tych źródeł mogłaby doprowadzić do zaspokojenia wierzyciela na przestrzeni wielu lat (tak M. Pyziak – Szafnicka, op. cit., s. 93-94). Akcja pauliańska uzasadniona jest w sytuacji, gdy w wyniku działania dłużnika powstaje lub pogłębia się stan niewypłacalności. Na tym polega pokrzywdzenie wierzyciela, którego szanse na zaspokojenie własnej wierzytelności maleją na skutek działań dłużnika.

Istotnym jest to, jaki moment jest decydujący dla oceny, czy w wyniku działań dłużnika nastąpiło pokrzywdzenie wierzyciela. Doktryna i orzecznictwo dla rozstrzygnięcia tego zagadnienia nakazuje odróżnić czas powstania pokrzywdzenia od czasu, w którym zostaje spełniona przesłanka akcji pauliańskiej. Może bowiem zdarzyć się, że w chwili dokonywania czynności prawnej stan majątkowy dłużnika jest na tyle dobry, że nie zachodzi jeszcze niebezpieczeństwo pozbawienia wierzyciela zaspokojenia. Z biegiem czasu sytuacja ta może ulec zmianie. Dlatego też o uwzględnieniu skargi pauliańskiej rozstrzyga nie chwila powstania pokrzywdzenia, lecz okoliczność, czy istnieje ono w chwili orzekania. Przesłanka pokrzywdzenia musi istnieć w czasie wystąpienia z powództwem pauliańskim i w trakcie procesu aż do jego zakończenia. Niewypłacalność dłużnika badana jest nie w chwili dokonania zaskarżonej czynności prawnej, a w chwili wystąpienia przez wierzyciela z akcją pauliańską (tak. M. Pyziak – Szafnicka, op. cit., s. 102, Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 16 grudnia 1993 r., I ACr 550/93 – nie publikowanym, Sąd Najwyższy w wyroku z 23 lipca 2003 r., II CKN 299/01 – Lex 121702). Dokonanie zaskarżonej czynności i stan niewypłacalności muszą pozostawać ze sobą w związku. I choć nie jest to związek przyczynowy w rozumieniu art. 361 § 1 kc, to jednak czynność prawna musi stanowić warunek nieodzowny stanu niewypłacalności.

Mając powyższe na względzie i opierając się na okolicznościach faktycznych sprawy wskazać należy, że tzw. obiektywna przesłanka skargi pauliańskiej została spełniona. Dłużnik K. S. w chwili orzekania jest niewypłacalny. Przeciwko dłużnikowi prowadzone były postępowania egzekucyjne i okazały się one bezskuteczne. Wniosek o ogłoszenie upadłości został oddalony ze względu na brak środków pozwalających na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego. Stan niewypłacalności dłużnika nie może więc budzić wątpliwości.

Pozytywnie również należy odpowiedzieć na pytanie, czy to zaskarżona czynność prawna spowodowała lub pogłębiła stan niewypłacalności. Dłużnik dokonał darowizny istotnego dla jego sytuacji materialnej składnika majątkowego. Jego aktywa w wyniku darowizny zmniejszyły się o wartość darowanych nieruchomości. W wyniku czynności nie otrzymał żadnego ekwiwalentu, który mógłby posłużyć do zaspokojenia wierzyciela. Wyzbył się składnika majątkowego o wartości istotnej. Dokonanie darowizny co najmniej pogłębiło więc stan niewypłacalności istniejący w chwili orzekania w niniejszej sprawie. Gdyby bowiem dłużnik zaskarżonej czynności nie dokonał wierzyciel mógłby skierować egzekucję do nieruchomości będących przedmiotem umów, a tym samym jego szanse zaspokojenia wierzytelności - przynajmniej w części - znacząco by wzrosły. Darowane nieruchomości nie były obciążone hipotekami, stąd mogłyby posłużyć do zaspokojenia wierzyciela.

Art. 527 k.c. wymaga, aby dłużnik dokonujący zaskarżonej czynności miał świadomość, że czynność ta pociągnie za sobą pokrzywdzenie wierzyciela. Dłużnik musi mieć jedynie świadomość konsekwencji dokonywanej czynności. Co istotne nie jest konieczna świadomość dłużnika pokrzywdzenia konkretnego wierzyciela. Wystarcza świadomość dłużnika, że czynność prawna przez niego dokonana może spowodować dla ogółu wierzycieli niemożność zaspokojenia się. Udowodnienie świadomości pokrzywdzenia napotyka poważne trudności, gdyż świadomość jest kategorią psychologiczną, która wymyka się spod reguł postępowania dowodowego. Nie można w tym zakresie poprzestać na samym oświadczeniu dłużnika, który z reguły zainteresowany jest wynikiem postępowania. Brak metod wiarygodnie potwierdzających istnienie świadomości powoduje, że konieczne jest wnioskowanie na podstawie faktów towarzyszących zaskarżonej czynności. Świadomość dłużnika może być uznana za udowodnioną, gdy zostaną spełnione następujące okoliczności a mianowicie dłużnik wiedział o istnieniu wierzycieli i znał skutek czynności, tj. usunięcie z jego majątku określonych składników, które mogłyby posłużyć do zaspokojenia wierzyciela. Jeśli powyższe przesłanki są spełnione należy przyjąć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, chyba że pozwany udowodni, iż w okolicznościach niniejszej sprawy wnioskowanie na podstawie powołanych wyżej okoliczności byłoby błędne. Dowód może zmierzać bądź to do wykazania, że władze umysłowe dłużnika nie pozwalały na ocenę sytuacji i prawidłowe wnioskowanie, bądź też że ze względu na szczególne okoliczności sprawy wniosek o krzywdzącym charakterze dokonywanej czynności był nieuzasadniony (tak M. Pyziak – Szafnicka, op. cit., s. 109-117).

K. S. jako osoba prowadząca jednoosobowo działalność gospodarczą był jak najbardziej zorientowany w swojej sytuacji finansowej. Wiedział o swoich zobowiązaniach i wiedział też, czy będzie w stanie je spłacić. Działalność gospodarcza zawsze wiąże się z ryzykiem i w każdym czasie osoba prowadząca taką działalność powinna liczyć się z nagłym spadkiem dochodów. W chwili zawarcia przedmiotowych umów dłużnik miał zaległości, chociażby wobec ZUS a do powoda kierował propozycję wprowadzenia plany naprawczego w swoim przedsiębiorstwie. W czasie dokonywania darowizny miał więc świadomość istnienia znaczących zaległości. Musiał sobie zdawać sprawę, że nieodpłatne wyzbycie się pokaźnej części majątku wpływa na realną możliwość zaspokojenia wierzyciela - nawet jeśli w chwili dokonywania czynności sytuacja materialna dłużnika nie była tak bardzo zła. Konkluzją powyższych rozważań musi być stwierdzenie, że dłużnik doskonale zdawał sobie sprawę z faktu, że dokonana darowizna wpływa na realną możliwość zaspokojenia wierzyciela. Uzasadnione jest również twierdzenie, iż dłużnik działał w zamiarze pokrzywdzenia wierzyciela. Niewiarygodne są bowiem twierdzenia pozwanego, iż darowizna miała na celu umożliwienie jemu i jego bratu rozpoczęcia działalności gospodarczej. Gdyby rzeczywiście taki był cel zawartych umów dłużnik nie wyzbywałby się praktycznie wszystkich nieruchomości, jakie posiadał. Niezrozumiałe było zawiązanie spółki (...), wniesienie do niej nieruchomości, co wiązało się z poniesieniem kosztów aktów notarialnych, w sytuacji, gdy wspólnicy nie uzgodnili szczegółów planowanej działalności i w krótkim czasie doszło do rozwiązania tej spółki. Okoliczności sprawy wskazują na to, że rzeczywistym celem dłużnika było wyzbycie się majątku mogącego podlegać egzekucji, a tym samym przyjąć należy, iż działał on w zamiarze pokrzywdzenia wierzyciela.

Godzi się też zauważyć, że K. S. został skazany prawomocnym wyrokiem karnym za przestępstwo polegające na udaremnieniu zaspokojenia wierzycieli w tym również powoda a przestępstwo to obejmowało również dokonanie przez K. S. darowizny działek wskazanych umowie z dnia 25 czerwca 2008 roku. Sąd cywilny związany jest wyrokiem karnym skazującym co do popełnienia przestępstwa (art. 11 k.p.c.). Wobec charakteru przypisanego K. S. przestępstwa Sąd Okręgowy nie mógł zatem dojść do przekonania, iż K. S. nie działał z zamiarem pokrzywdzenia powoda albowiem pozostawałoby to w sprzeczności z wyrokiem karnym którym Sąd Okręgowy jest związany.

Wszystkie przesłanki, od których uzależniona jest skuteczność wystąpienia z akcją paulińską zostały zatem spełnione a powództwo w zakresie umowy darowizny z dnia 25 czerwca 2008 roku, Rep. (...) nr (...).

Zwrócić jeszcze należy uwagę, że darowane nieruchomości były przedmiotem późniejszego obrotu. Art. 531 § 2 k.c. przewiduje, iż w wypadku, gdy osoba trzecia rozporządziła uzyskaną korzyścią, wierzyciel może wystąpić bezpośrednio przeciwko osobie, na której rzecz rozporządzenie nastąpiło, jeżeli osoba ta wiedziała o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności dłużnika za bezskuteczną albo jeżeli rozporządzenie było nieodpłatne. Powództwo przeciw pozwanemu mogło zostać uwzględnione ponieważ nieruchomości przez niego otrzymane w wyniku zaskarżonej czynności ponownie znalazły się w jego majątku w wyniku nieodpłatnych rozporządzeń, tj. wniesienia ich do spółki (...) i ponownego przeniesienia ich na rzecz pozwanego po rozwiązaniu spółki.

Jeżeli natomiast chodzi o umowę darowizny z dnia 20.06.2008 rep. (...)to nieruchomości objęte tą czynnością nadal stanowią własność M. S., a nie pozwanego R. S.. Powód w treści uzasadnienia pozwu wskazywał, że nieruchomości objęte tą czynnością zostały wniesione do spółki (...) i następnie po jej rozwiązaniu stały się własnością pozwanego R. S. jednakże przeczy temu treść odpisu z KW (...) w odniesieniu do działek nr (...), które zostały odłączone z tej księgi i przeniesione do innej , a zgodnie z wnioskiem zawartym w akcie o rozwiązaniu spółki własność tych działek została ponownie wpisana na M. S. jako dotychczasowego ich właściciela. W świetle powyższego pozywany R. S. nie jest biernie legitymowany w tym zakresie.

Oddaleniu podlegało roszczenie o uznanie za bezskuteczne w stosunku do wierzyciela czynności prawnej polegającej na obciążeniu jednej z podarowanych działek, a mianowicie działki nr (...) służebnością mieszkania na rzecz K. S. i D. S.. Czynność ta została dokonana aktem notarialnym z dnia 25.06.2008 rep. (...). Zwrócić należy uwagę, że roszczenie z art. 527 § 1 kc przysługuje wierzycielowi przeciwko osobie trzeciej która uzyskała korzyść majątkową na skutek czynności zawartej z dłużnikiem. Potwierdza to treść art. 531 § 1 i § 2 kc , zgodnie z którym roszczenie takie kierowane powinno być względem właśnie osoby trzeciej a w przypadku rozporządzenia uzyskaną korzyścią przez osobę trzecią na rzecz innej osoby – przeciwko tej osobie. Adresatem powyższego roszczenia nie może być R. S.. Nie jest on bowiem osobą, która na skutek dokonania czynności ustanowienia służebności uzyskała korzyść. Natomiast taką korzyść niewątpliwie uzyskali K. S. i D. S. i oni winni być wskazani jako osoby pozwane, zwłaszcza, że byli przecież stroną umowy, a ponadto ewentualne uwzględnienie powództwa umożliwiałoby egzekucję z nieruchomości w stosunku do której przysługuje im służebność osobista.

(por. uzasadnienie wyroku SN z dnia 14 listopada 2012 roku, II CSK 206/12, G. Prawna NO 2013/62/2).

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono po myśli art. 98. § 1. k.p.c. Zgodnie z wyrażoną w tym przepisie zasadą odpowiedzialności za wynik procesu pozwany jako strona przegrywająca sprawę powinien zwrócić powodowi koszty procesu. Wobec powyższego Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.164 zł. tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu i kwotę 3.617 zł. tytułem wynagrodzenia pełnomocnika ustaloną zgodnie z § 6 pkt 6 w zw. z § 2 ust 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013r. Nr 163, poz. 490), wraz z kwotą 17 zł. poniesionej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

SSO Irena Choma

(...)

(...)

(...)

(...)